Mensen met een migratieachtergrond hebben een veel hoger risico op armoede. Mensen met een migratieachtergrond die in armoede leven worden op meerdere levensdomeinen ‘dubbel’ gediscrimineerd tegenover mensen die enkel in armoede leven of mensen die enkel een migratieachtergrond hebben. In de dagelijkse realiteit van mensen in armoede grijpen die kenmerken en contexten op elkaar in. Gezinssamenstelling, etnisch-culturele achtergrond, inkomen, opleidingsachtergrond … zijn doorslaggevend voor discriminatie op de huurmarkt en arbeidsmarkt.

Armoede bij personen met een migratieachtergrond dient beter gemonitord te worden. Naast algemene maatregelen dienen de actie- en beleidsplannen tegen armoede specifiek in te zetten op het aanpakken van armoede bij mensen met een migratieachtergrond door ook racisme en discriminatie op basis van etnisch-culturele achtergrond mee in overweging te nemen.

Specifieke aandacht dient hierbij ook te gaan naar de kwetsbare positie van vrouwen met een migratieachtergrond die te maken krijgen met op elkaar inspelende uitsluitingsmechanismen. Daarnaast is het noodzakelijk dat verenigingen structureel worden erkend en ondersteund om te werken rond armoede bij etnisch-culturele minderheden.

Deze aanbeveling betreft het federale, Vlaamse en lokale beleidsniveau

De aanwezigheid van mensen zonder wettig verblijf in de samenleving is een realiteit, maar hun levensomstandigheden zijn schrijnend. Vanwege hun gebrek aan geldige verblijfspapieren zijn zij uitgesloten van waardig werk, opleiding, kwalitatieve huisvesting … Hun mensenrechten en kansen op menswaardig bestaan worden nauwelijks tot niet erkend, laat staan gerespecteerd. Het recht op menswaardig bestaan voor elke burger is nochtans opgenomen in de Belgische grondwet (art. 23) en de organieke wet van 8/7/1976 betreffende de OCMW’s. Het Netwerk tegen Armoede vraagt garanties voor een menswaardig bestaan voor alle mensen die verblijven op Belgisch grondgebied, ook voor mensen zonder wettig verblijf.

Verzeker een vlotte toegang tot het recht op gezondheidszorg van mensen zonder wettig verblijf via harmonisatie van de procedure Dringende Medische Hulp en verstrek overal dezelfde zorg. Beperk verder de drempels die het gebruik ervan hinderen. Voorzie financiële steun aan kinderen zonder wettig verblijf die leerplichtig zijn maar geen (school)toelagen ontvangen om het recht op onderwijs te garanderen.

Breid de wettelijk verankerde rechten van mensen zonder wettig verblijf uit. Zorg voor een minder beperkend kader voor de toegang tot (vrijwilligers)werk en verblijf via werk, opleiding, regularisatie … Activeer een onafhankelijke, multidisciplinaire adviescommissie die regularisatieaanvragen beoordeelt. Aangezien de levensomstandigheden van mensen zonder wettig verblijf niet beperkt zijn tot enkele gezagsdragers, roept het Netwerk tegen Armoede op tot een dialoog tussen alle bevoegdheden en niveaus, en samenwerking tussen overheden om de mensenrechten van mensen zonder wettig verblijf te garanderen.

Ga in gesprek met mensen zonder wettig verblijf. Zij worden zelden betrokken in de dialoog rond wet- en regelgeving die hen aanbelangt. Die dialoog biedt nochtans voeding voor een adequater en coherenter beleid. Zo kunnen eenvoudigere en transparantere procedures ‘vermijdbare’ trajecten van uiteindelijke erkenning na lang onwettig verblijf tot een minimum beperken.

“Toen ik zwanger was, ging ik naar een ziekenhuis. Ik had geen papieren. Ze hebben me enkel gevraagd of ik de nodige zorgen kon betalen. Ik had geen geld, maar heb ‘ja’ gezegd omdat ik voor mijn kind wilde zorgen. Ik moest 50 euro betalen. Niemand heeft me uitgelegd dat ik recht had op Dringende Medische Hulp. Er werd geen info gegeven en er was geen doorverwijzing naar sociale diensten.” - getuigenis van een jonge vrouw, vertaald uit het Frans

Deze aanbeveling betreft het federale, Vlaamse en lokale beleidsniveau.