Armoede is een kwestie van overleven, soms een leven lang

Op 13/12/2024 stelt USAB van UAntwerpen het Jaarboek Armoede en Ongelijkheid 2024 over thema levensloop en de link met armoede en ongelijkheid voor. Ervaringsdeskundige Cindy Van Geldorp zal er samen met algemeen coördinator Heidi Degerickx gastspreker zijn om politiek debat in te leiden. Cindy vertelde op 7/12 op Radio 1 dat armoede zijn littekens nalaat, soms een leven lang. Jill Coene van Universiteit Antwerpen gaf verdere toelichting over het Jaarboek Armoede. Ze pleitte voor de verhoging van de laagste inkomens als perspectief om uit armoede te geraken. Mieke van Centrum Kauwenberg in Antwerpen getuigde op 13/12 op radio en tv over hoe ze als alleenstaande moeder van 3 kinderen de eindjes aan elkaar moet knopen. Het Netwerk tegen Armoede schreef mee aan het Jaarboek Armoede door het perspectief van de levensloop van mensen in armoede in te brengen.

Naar een volwaardige arbeidsdeelname van vrouwen met een migratieachtergrond

De werkzaamheidsgraad van vrouwen die buiten de EU geboren zijn, behoort tot de allerlaagste van Europa. De Vlaamse Regering ziet in o.a. vrouwen met een migratieachtergrond, zowel werkzoekend als niet-beroepsactief, een potentiële arbeidsreserve. LEVL, Furia, Netwerk tegen Armoede, ella vzw en Femma lieten deze vrouwen zelf aan het woord en brengen enkele hefbomen voor een volwaardige arbeidsdeelname in kaart.

Advies Netwerk tegen Armoede over het wetsvoorstel derdebetalersregeling

Het Netwerk tegen Armoede adviseert positief over het nieuwe wetsvoorstel dat de derdebetalersregeling verplicht wil maken voor alle soorten van zorg door alle zorgverstrekkers en voor iedereen. Ziek maakt arm en arm maakt ziek. Mensen in armoede stellen vaak gezondheidszorg uit omwille van financiële redenen. De ongelijkheid in toegang tot gezondheidszorg neemt elk jaar toe. Sinds 2022 is de derdebetalersregeling verplicht bij huisartsen voor patiënten die recht hebben op een verhoogde tegemoetkoming (VT). Het Netwerk tegen Armoede merkt dat mensen daardoor minder vaak zorg uitstellen. Meer en meer huisartsen passen de derdebetalersregeling ook universeel toe voor alle patiënten. Daar wint iedereen bij op het vlak van administratieve vereenvoudiging en een lagere drempel tot zorg.

Forumdag inkomen

70 mensen zakten af naar Brussel om het over één cruciaal onderwerp te hebben: inkomen. Mensen in armoede gingen in dialoog met elkaar om pijnpunten en sterktepunten van het beleid bloot te leggen op onze Forumdag. We gingen aan de slag met het Groeipakket en namen schuldhulpverlening onder de loep. Daarnaast zetten we de eerste stappen van de volgende campagne van 17 oktober 2025: inkomen. Maar hoe beeld je inkomen eigenlijk uit? We lieten onze creativiteit los. Het resultaat was een bruisende dag die een sterke basis vormt voor het beleid van morgen.

Terugblik inspiratiedagen lokale bondgenoten kinderarmoede

De inspiratiedagen voor de Lokale Bondgenoten van het najaar 2024 zijn achter de rug. We blikken terug met veel dankbaarheid, warm omringd door een sterk team en enthousiaste deelnemers. De dagen vonden plaats in de VAC’s in Gent en Brugge, Villa Verbeelding in Hasselt en bij 2 lokale bondgenoten: D'Broej Ratatouille in Brussel en Kras Jeugdwerk in Antwerpen. Telkens was er een hoge opkomst en kwamen de projectcoördinatoren vergezeld door (meerdere) bondgenotenpartners. Er was een grote bereidheid om aan ervaringsuitwisseling en expertisedeling te doen. De deelnemers luisterden met veel aandacht en interesse naar de bijdrage van de opgeleide ervaringsdeskundige(n) en de meerwaarde van hun aanwezigheid bij initiatieven van de lokale bondgenoten kinderarmoede.

30 jaar De Schakel in Puurs

Op 19 november 2024 vierde De Schakel haar 30-jarige bestaan op een slotevenement in CC Binder in Puurs. Het evenement zoomde in op het belang van structurele armoedebestrijding en op de opdracht van De Schakel. Coördinator Marleen Van den Mooter opende de viering met een doortastende speech over 30 jaar armoedebestrijding met De Schakel. "In de ideale wereld was onze werking niet meer nodig, omdat armoede al lang is uitgebannen."

Rondetafelgesprek bij H.M. Koningin Mathilde over armoede en inclusiviteit

Algemeen coördinator Heidi Degerickx en ervaringsdeskundige Cindy Van Geldorp waren te gast bij H.M. Koningin Mathilde op het Koninklijk Paleis van Brussel voor een rondetafelgesprek over armoede en inclusiviteit. Ze benadrukten dat iedereen recht heeft op een menswaardig leven en reikten structurele oplossingen aan.

Digitale inclusie: Niet iedereen is mee

De versnelde digitaliseringstrend is onmiskenbaar; participatie in de samenleving verloopt meer en meer digitaal. De meeste Vlamingen gaan aan de slag met de digitale technologie en zijn mee. Maar voor meer dan de helft van de Vlamingen volgen de technologische veranderingen zich te snel op.
De eenzijdige digitalisering en de afbouw van fysiek toegankelijke dienstverlening sluit mensen uit. In de schoot van het Netwerk tegen Armoede brengen wij de stem en ervaring van mensen in armoede samen vanuit de 61 verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen. Zij geven klaar en duidelijk aan dat ze digitaal de snelle shift niet kunnen volgen.

Drie mama's over nieuwe voorrangsregels in kinderopvang

Kinderopvang dreigt in Vlaanderen nog meer dan vroeger een privilege te worden in plaats van een recht. De Vlaamse Regering heeft sinds 1/4/2024 de voorrangsregels aangepast waardoor gezinnen waarin beide ouders minstens 80% werken of een dagopleiding volgen voorrang krijgen in de opvang aan inkomenstarief. De nieuwe regels zijn er om werkende ouders te belonen, maar ook om ‘de rest’ te stimuleren om (meer) te gaan werken. Drie mama's delen hun ervaringen in de zoektocht naar betaalbare kinderopvang in een interview met de Gezinsbond. Eén van de mama's is verbonden aan de vereniging OnderOns vzw in Sint-Truiden.

Schrijf je in voor de tweedaagse vorming "Armoede in Zicht"

Wat is armoede nu eigenlijk? En zie je dat aan iemand? Hoe kan je iemand helpen via of in je organisatie? Het Netwerk tegen Armoede biedt een vorming van twee dagen aan om een beter zicht te krijgen op wat armoede betekent. De vorming vindt plaats op 28 en 29 november 2024.

Slechte woonkwaliteit zorgt voor ongelijke onderwijskansen en onderwijsachterstelling

Woonzaak, waar het Netwerk tegen Armoede deel van uitmaakt, en een coalitie van leerkrachten, gezondheidszorgprofessionals en werkers in de sociale sector, schrijven gezamenlijk een open brief om de aandacht en actie te vragen voor een urgente kwestie: de impact van kwaliteitsvol wonen op de studies en de algehele ontwikkeling van kinderen en jongeren.

Armoedeverenigingen zetten aanbevelingen op agenda van lokale verkiezingen

De lokale verkiezingen van 13 oktober vallen net voor de Werelddag van Verzet tegen Armoede op 17/10. Daarom zetten het Netwerk tegen Armoede en de 61 lokale verenigingen hun aanbevelingen voor een lokaal armoedebeleid op de politieke agenda. De stem van mensen in armoede wordt helaas te weinig gehoord. “Wie beter dan mensen in armoede zelf kunnen oplossingen aanbrengen die écht werken. De lokale besturen nemen vaak beslissingen die invloed hebben op hun dagelijks leven, zonder hen te raadplegen. Daarom nemen ze het woord als raadgever voor het lokaal (armoede)beleid. Ze trekken de burgemeesterssjerp aan en geven aanbevelingen voor als zij het voor het zeggen zouden hebben,” zegt ervaringsdeskundige Cindy Van Geldorp. Met de campagne ‘Als ik burgemeester ben …’ laten ze de stem van mensen in armoede horen. De lokale verenigingen organiseren politieke debatten en acties om hun eisen en aanbevelingen kenbaar te maken.

Leo in winterstop na tocht van 2.500 km door 260 gemeenten in België

Leo Vercauteren (70) hangt vier maanden na de start van zijn wandeltocht dwars door België even de wandelschoenen aan de haak voor een winterstop. Intussen heeft hij zo’n 2.500 km afgelegd door zo’n 260 gemeenten. Het verbaast hem dat er in ons welvarend land nog zoveel armoede is. Leo is op 13/6 vertrokken in Tienen om kriskras door België te gaan. Hij roept met zijn tocht op om het Netwerk tegen Armoede en de 61 lokale armoedeverenigingen en Réseau Wallon de Lutte contre la Pauvreté te steunen in hun structurele strijd tegen armoede. “Een belangrijke boodschap naar aanleiding van de lokale verkiezingen van 13/10. We zwaaien Leo uit in De Fakkel in Herentals. Dat is een kans om aan de nieuwe lokale besturen de eisen voor het lokale armoedebeleid bekend te maken”, zegt ervaringsdeskundige Cindy Van Geldorp. Leo hervat zijn tocht begin maart 2025 richting kust om te eindigen in Oostende na zo'n 4.600 km en 581 steden en gemeenten.

Wat kan de lokale politiek aan armoede doen?

De lokale verkiezingen van 13 oktober 2024 zijn belangrijk, zeker ook voor mensen die leven in armoede. Sociaal.Net ging op pad en hoorde vier ervaringsdeskundigen. Houdt de politiek hen bezig? Gaan ze stemmen? En wat kan hun nieuwe lokale bestuur doen aan armoede? “Als we niet gaan stemmen, wie luistert er dan naar ons?”

Warm en welvarend Vlaanderen, maar niet voor iedereen?

Het regeerakkoord 2024-2029 van de nieuwe Vlaamse Regering heeft de ambitie om een warm en welvarend Vlaanderen uit te bouwen. Maar geldt dat wel voor iedereen? “We hebben het Vlaamse regeerakkoord gescreend op het vlak van armoedebestrijding voor de prioritaire thema’s werk, inkomen, onderwijs, wonen en vrijetijdsbesteding. We zien helaas een toenemende nadruk op individuele verantwoordelijkheid waarbij er meer en meer voorwaarden komen voor mensen om hun grondrechten te laten gelden. Het regeerakkoord verheft werk en activering terecht tot een cruciale hefboom in de strijd tegen armoede. Maar de sociale bescherming voor wie ziek is of niet kan werken, blijft vaag of onderbelicht”, aldus algemeen coördinator Heidi Degerickx. Het Netwerk tegen Armoede nodigt de nieuwe Vlaamse Regering uit om de structurele dialoog met mensen in armoede aan te gaan om armoede écht te herkennen en erkennen. “Samen willen we structurele oplossingen uitwerken om armoede te bestrijden.”

Als ik burgemeester ben, luister ik naar de stem van mensen in armoede

Op een maand van de lokale verkiezingen van 13 oktober komen de campagnes in een stroomversnelling. De stem van mensen in armoede wordt echter nog te weinig gehoord. “We gingen met het Netwerk tegen Armoede en de lokale verenigingen in gesprek met mensen met armoede-ervaring. We laten hun stem horen als raadgever voor het lokaal (armoede)beleid, dat een directe impact heeft op hun leven. Ze trekken de burgemeesterssjerp aan en formuleren oplossingen en aanbevelingen voor de nieuwe besturen,” aldus ervaringsdeskundige Cindy Van Geldorp. Die oplossingen en eisen staan centraal in de campagne ‘Als ik burgemeester ben’ en de lokale acties van de verenigingen. Op 12/9 lanceerde het Netwerk tegen Armoede de campagne samen met de lokale vereniging Open Armen vzw in Halle. Die verwerkte tien lokale eisen en aanbevelingen voor het lokale bestuur in een fototentoonstelling in samenwerking met BEAT galerij, die opent op 23/9.

Niet alle leerlingen gelijk aan de start op 2/9

Bij het begin van het nieuwe schooljaar komt helaas niet iedereen gelijk aan de start. Ouders uit een kwetsbaar gezin moeten vaak heel wat drempels overwinnen om hun kinderen volwaardig les te laten volgen. De huidige tendens dat armoede je eigen schuld is, versterkt de ongelijkheid in het onderwijs. Dat blijkt ook uit het voorstel dat op de onderhandelingstafel ligt om de schooltoeslag of sociale toeslag in het Groeipakket af te pakken. Dat gaat volledig voorbij aan de realiteit en dreigt gezinnen nog verder in de put te duwen. Intussen zijn heel wat laptops aan vervanging toe en krijgen ouders de dure rekening gepresenteerd. Gratis schoolmaaltijden zijn geen wonderoplossing voor gezinsarmoede. Algemeen coördinator Heidi Degerickx: “Het nieuwe schooljaar zorgt voor heel wat stress bij ouders in kwetsbare gezinnen, vaak alleenstaande ouders. We roepen de nieuwe Vlaamse Regering op om een kostenbewust schoolbeleid te voeren, een maximumfactuur in het secundair in te voeren en de sociale toeslag en schooltoeslag in het Groeipakket te beschermen.”

Hoge factuur laptops ondermijnt gelijke kansen in het onderwijs

Net voor de start van het schooljaar is het nu alle hens aan dek omdat laptops aan vervanging toe zijn. Blijkbaar is er niet in alle scholen budget voorhanden of is de subsidie van de Vlaamse overheid uitgeput. Het Netwerk tegen Armoede en vzw Krijt hadden het nochtans eind juni al voorspeld in een opiniestuk gepubliceerd door Knack met de vraag “Wordt onderwijs een luxe?”. Het antwoord op die vraag neigt stilaan naar “ja”. We stelden toen reeds dat de schoolfactuur met tot wel 700 euro zou stijgen door de mogelijke verplichting om laptops aan te kopen. Er kwam helaas weinig tot geen reactie op. De heel terechte vraag bij de haalbaarheid van schoolkosten voor gezinnen komt nu helaas opnieuw naar boven. Algemeen coördinator Heidi Degerickx reageerde op de verontrustende berichten in het radionieuws op Radio 1 van 26/8 en in Het Nieuwsblad op 27/8/2024.

Mensen in armoede aan het woord over de UiTPAS

Het Netwerk tegen Armoede maakte een dossier over de UiTPAS naar aanleiding van de officiële evaluatie van de UiTPAS in 2024. De UiTPAS met kansentarief is ontstaan vanuit een sterke samenwerking met het Netwerk tegen Armoede. De doelstelling van de UiTPAS met kansentarief is: het reguliere, georganiseerde vrijetijdsaanbod betaalbaar en toegankelijk maken voor mensen met een beperkt budget. Tijdens de evaluatie van het bereiken van deze doelstelling, is het essentieel om ervaringskennis van mensen in armoede en toeleiders mee te nemen. Foto: © Gert Cools

De klimaatcrisis neemt geen vakantie

Het Netwerk tegen Armoede zoekt samen met andere sociale en milieuorganisaties naar antwoorden op de uitdagingen van de klimaatcrisis. Hoe zorgen we ervoor dat mensen in armoede mee de vruchten kunnen plukken van klimaatbeleid en niet de factuur gepresenteerd krijgen? Klimaatbeleid leidt al te vaak tot Mattheüs-effecten. En toch kunnen we dit ook op een andere manier aanpakken. De strijd tegen energiearmoede is een domein waar nog grote sociale én klimaatwinst te boeken is. We roepen samen met onder andere Bond Beter Leefmilieu, 11.11.11 en Canopea de regeringsonderhandelaars op om aandacht te hebben voor de klimaatuitdagingen.

Voor duizenden Vlamingen is vakantie niet vanzelfsprekend

Voor duizenden Vlamingen is vakantie niet vanzelfsprekend. 1 op 8 Vlamingen kan zich geen vakantie veroorloven. Dankzij het aanbod van Iedereen Verdient Vakantie kunnen ze er even tussenuit knijpen en ontsnappen aan de dagelijkse stress. Het magazine Apache publiceerde op 19/7/2024 een interview met Myriam, vrijwilliger van het Rap op Stap-kantoor bij onze vereniging Ontmoetingshuis De Moazoart in Lokeren. Algemeen coördinator Heidi Degerickx van het Netwerk tegen Armoede legt uit waarom het werk van Iedereen Verdient Vakantie enorm belangrijk is, maar ook dat de tussenkomst van de organisatie lang niet toereikend voor iedereen.

PSC Open Huis in nieuwe podcast Woonwoord

Wonen Vlaanderen lanceerde recent de nieuwe podcast 'Woonwoord'. In de podcast gaat Joris Hessels in 6 afleveringen in gesprek met experts over wonen en (ver)bouwen.In aflevering 4 brengt Dominique Van Malder een bezoek aan het cohousinginitiatief voor senioren van PSC Open Huis in Antwerpen. 

Stemmen voor iedereen: Toolbox aan de slag met de verkiezingen

Middenveldorganisaties vormen een brug tussen beleidsmakers en burgers. Ze kunnen een cruciale rol spelen in de participatie van mensen in armoede aan de verkiezingen. We nodigen alle middenveldorganisaties uit die willen werken rond politieke participatie van kwetsbare burgers, in het bijzonder tot deelname aan de lokale verkiezingen, om deze toolbox ook te gebruiken. Deze (digitale) doos gebruik je zoals jij wil. Er zijn gespreksmethodieken, informatieposters, stickers en kaartjes rond de lokale verkiezingen. Jij kiest wat je gebruikt in jouw werking.

Advies over verplichte inschrijving bij VDAB van leefloongerechtigden

De vorige Vlaamse regering zette in op de activering van leefloongerechtigden via een decreet dat inschrijving bij VDAB verplichtte voor deze groep. De verplichte inschrijving bij VDAB is onder de huidige Vlaamse Regering een gangbaar basisprincipe voor diverse kwetsbare groepen met een afstand tot de arbeidsmarkt, zoals sociale huurders, inburgeraars en tijdelijk ontheemden. Ook bij deze groepen is het armoederisico hoog.

Open brief: Kiezen de nieuwe regeringen eindelijk voor geïntegreerd openbaar vervoer?

Al jaren vragen mobiliteitsexperts en sociale organisaties om het openbaar vervoer in België te verbeteren. De nieuwe regeringen moeten samen werk maken van aantrekkelijk openbaar vervoer door treinen, trams en bussen naadloos op elkaar te laten aansluiten en dat met één geïntegreerd en betaalbaar tarief. Want ons land staat op een keerpunt. Sinds juni 2023 was iedere maand wereldwijd de warmste ooit. Klimaatprofessor Wim Thiery (VUB) spreekt van een
“klimaatnoodtoestand”. We breken ook voortdurend filerecords. Tegelijkertijd bevindt het openbaar vervoer zich in woelig vaarwater. De stiptheid bij de NMBS blijft ondermaats. De Lijn worstelt in alle hevigheid met de gevolgen van jarenlange besparingen. Een aantal personen en organisaties, waaronder het Netwerk tegen Armoede, trekt aan de alarmbel en schreef een open brief aan de nieuwe regeringen van ons land.

Sociaal beleid WERKT, afbouwbeleid zal armoede doen stijgen

Op vraag van Decenniumdoelen en de Denktank Minerva heeft Wim Van Lancker (KU Leuven) verder gebouwd op een eerder rapport over ‘de lage middenklasse in België’, waarin we de periode 1985-2016 beschouwden. Toen moesten we nog vaststellen dat de verschillende inkomensklassen in België steeds verder uit elkaar groeien, en dat de inkomenskloof tussen mensen in armoede en de rest van de samenleving steeds dieper werd. De centrale dynamiek was er één van toenemende polarisatie. We konden toen ook vaststellen dat het tweeverdienersmodel duidelijk de norm is geworden om een voldoende inkomen te waarborgen. In dit nieuwe rapport kijken we meer in het bijzonder naar de periode 2018-2022: we vergelijken dus de situatie in België na de impact van de corona- en energiecrisis met de situatie voordien. Vanuit de analyse van de cijfers doen we enkele opvallende vaststellingen.

Zes principes voor sterke regeerakkoorden

De Verenigde Verenigingen, het netwerk en de spreekbuis van middenveldorganisaties in Vlaanderen, komt naar buiten met zes principes voor de politici die aan zet zijn om nieuwe regeringen te vormen. Als middenveldorganisaties vinden we het belangrijk om in deze fase van de regeringsonderhandelingen met verenigde stem op te komen voor de honderdduizenden mensen die we vertegenwoordigen.

Sterk Vrouwenwerk: richting een duurzame job voor vrouwen in armoede

Op 3/7/2024 hebben het Netwerk tegen Armoede en de progressieve vrouwenbeweging ZIJkant een toolkit en een podcast van Sterk Vrouwenwerk voorgesteld. Daarin formuleren ze aanbevelingen voor beleidsmakers, werkgevers en trajectbegeleiders om vrouwen in armoede aan een duurzame job te helpen. Met het project Sterk Vrouwenwerk begeleidden beide organisaties gedurende anderhalf jaar twee groepen vrouwen uit Antwerpen en Gent in het vinden én houden van een job bij Colruyt Group. Tijdens dit traject brachten ze drempels in kaart en zochten samen met het retailbedrijf naar oplossingen.

Wordt onderwijs een luxe?

Vlaanderen is een van de rijkste regio’s ter wereld. Maar dat betekent niet meteen dat we een uitstekend onderwijssysteem hebben met gelijke kansen voor iedereen. Al te vaak bepaalt de plaats waar je wieg staat je toekomst. Heel wat gezinnen ondervinden dagelijks stress door ontelbare financiële drempels en structurele uitsluiting. Daarom dringt een kostenbewust schoolbeleid zich op. Zo weten ouders waaraan zich te verwachten als de schoolfactuur komt. Aan het eind van dit schooljaar lopen al facturen binnen voor de start van het volgende. Daarom roepen we alle scholen op om deel te nemen aan de Boekencheck in september zodat elke leerling op 1/9 kan starten met het nodige leermateriaal. Elke leerling verdient het recht op kansrijk en betaalbaar onderwijs. Onderwijs is geen luxe!

Lanceringsmoment Sterk Vrouwenwerk-toolkit en podcast

Vrouwen in armoede ondervinden heel wat hindernissen richting betaald, vast en werkbaar werk. Met Sterk Vrouwenwerk willen het Netwerk tegen Armoede en ZIJkant de kansen van vrouwen op een duurzame job versterken.