Arm Vlaanderen 10 jaar later in PANO

Op 6/12/2023 zond het programma PANO op VRT 1 een heel sterke reportage 'Arm Vlaanderen 10 jaar later uit'. De reportage geeft een gezicht aan armoede en toont heel goed dat worstelen met armoede een werk van lange adem is en immense volharding vraagt van de mensen. Maar het toont ook hoe een globale aanpak op verschillende levensdomeinen nodig is om armoede structureel te bestrijden. We mogen mensen in een kwetsbare positie niet in de steek laten. Armoedebeleid vraagt een langetermijnvisie en samenwerking van overheid, beleidsmakers, middenveld, media ... samen met en in dialoog met de mensen zelf. De avond van de uitzending en de volgende morgen kwamen verschillende experts aan het woord die het opnemen van de structurele strijd tegen armoede.

PISA-resultaten zeggen ook iets over gelijke onderwijskansen

Het is hét gespreksonderwerp in leraarskamers, aan keukentafels, aan de schoolpoort, in het Vlaams Parlement … : het niveau van de Vlaamse leerlingen op het vlak van lezen, wiskunde en wetenschappen was nog nooit zo laag. Dat blijkt uit de resultaten van het grootschalige PISA-Onderzoek. Niemand is er nog over verbaasd, iedereen is op zoek naar oplossingen. Wat wel blijft verbazen: de kloof tussen leerlingen met een hoge en lage sociaaleconomische status wordt maar niet kleiner. Toch is iedereen bezorgd over de kansen van álle leerlingen. Er is niemand tegenstander van gelijke onderwijskansen, toch?

Dossier sociale kloof in Vlaanderen

De krant De Morgen publiceerde in de eerste week van december 2023 een dossier over de sociale kloof in Vlaanderen. Dagelijks verschenen artikels en interviews met (armoede-)experts en mensen in een kwetsbare positie. Het dossier belicht verschillende levensdomeinen waar de sociale kloof zich manifesteert, zoals wonen, werk, inkomen, onderwijs, erfenis ... Ook het Netwerk tegen Armoede werkte mee aan het dossier door interviews te geven en kennis uit te wisselen. Hoe groot is de ongelijkheid in Vlaanderen? Waarom wordt de kloof tussen arm en rijk alleen maar groter? Conclusie: we weten exact wat we moeten doen om armoede aan te pakken, maar het gebeurt niet.

Klimaatbeleid ja, klimaatarmoede neen!

We stapten mee in de klimaatmars in Brussel op 3 december 2023. Mensen in armoede mogen niet de dupe zijn van klimaatopwarming of asociale maatregelen waarbij mensen in armoede vergeten worden. Het klimaatbeleid zal sociaal zijn, of zal niet zijn. Dit deden we zij aan zij met BAPN, Réseau Wallon de Lutte contre la Pauvreté en Reset.Vlaanderen.

Forumdag Onderwijs: gelijke kansen op school

We verwelkomden verenigingen over heel Vlaanderen op onze Forumdag Onderwijs 30 november! Samen gingen we aan de slag met het recht op onderwijs. Wat is een goede school? De maximumfactuur, werkt dat in het lager onderwijs? Is dat ook iets voor het secundair? Hoe pak je pesten aan? Welke verwachtingen heeft de school van jou, en omgekeerd? Hieruit formuleerden we aanbevelingen.

Het DNA van kinderamoede

Op 30/11/2023 heeft het Kinderarmoedefonds, beheerd door de Koning Boudewijnstichting, het boek 'Het DNA van kinderarmoede' voorgesteld voor de 10e verjaardag van het Fonds. De huidige en vorige voorzitters van het Fonds Noël Slangen en Peter Adriaenssens namen het initiatief en vroegen het Netwerk tegen Armoede om de stem van mensen in het boek te brengen. Ervaringsdeskundige Cindy Van Geldorp werkte mee aan een interview in het voorwoord van het boek. We verwerkten verder ervaringen van mensen uit onze verenigingen doorheen de verschillende hoofdstukken van het boek. Het boek geeft weer dat het harde etiket ‘armoede’ voor kinderen en gezinnen een extra last is om te dragen. Een last boven op de beproevingen die in armoede leven al met zich meebrengt. Niemand loopt te koop met het etiket ‘armoede’. Niemand verdient het om gereduceerd te worden tot het probleem waartegen hij vecht. Algemeen coördinator Heidi Degerickx en ervaringsdeskundige Cindy Van Geldorp pleitten voor een globale aanpak van kinderamoede op verschillende levensdomeinen tijdens de voorstelling bij onze vereniging De Lage Drempel in Mechelen.

100.000 Vlaamse gezinnen wonen armen en arm en autoloos op het platteland

Onze vereniging t'Hope uit Roeselare won onlangs de Federale Prijs Armoedebestrijding 2023 met het project VINGER AAN DE POLS over de toegankelijkheid van gezondheidszorg en vervoersarmoede in de regio. Veel kapitaalkrachtige Vlamingen kiezen er bewust voor om autoloos door het leven te gaan. Maar voor de 100.000 huishoudens die krap bij kas zitten en autoloos op het platteland wonen is het minder evident. Anouk en Goedele van de vereniging getuigen over hun beperkte mobiliteit zonder auto en goed openbaar vervoer. Volgens Eva Van Eenoo, mobiliteitsdeskundige van de VUB, blijkt vooral het gezinsinkomen een belangrijke factor die bepaalt of mensen een auto hebben. Hoe armer een gezin, hoe kleiner de kans op een eigen auto. De studie roept vragen op bij het plan van De Lijn om vanaf januari meer dan 3.000 bushaltes in Vlaanderen te schrappen.

“Ook ik heb jarenlang met de schaamte van het arm-zijn rondgelopen. Maar nu mag iedereen mijn verhaal kennen.”

Johnny en zijn gezin uit onze vereniging Welzijnsschakel Ommekeer vzw in Erpe-Mere getuigen op 28/11/2023 in Het Laatste Nieuws over leven met schulden waardoor ze in armoede terechtgekomen zijn. Ze zien stilaan licht aan het einde van de tunnel. Daarom wil hij ook graag zijn verhaal doen. Het interview past in het kader van de solidariteitsactie Pakje van je Hart van JOE.

t'Hope wint Federale Prijs Armoedebestrijding 2023

Het project VINGER AAN DE POLS van de vereniging 't Hope in Roeselare wint de Federale Prijs Armoedebestrijding 2023 van de POD Maatschappelijke Integratie. Het project is ontstaan vanuit een bevraging van mensen met armoede-ervaringen naar hun algemeen welbevinden. Uit de gesprekken hebben ze een collectieve nood aan een meer toegankelijke gezondheidszorg in de ruime regio Roeselare gedetecteerd. Vervoersarmoede is daarbij een heel belangrijk aspect. Het project heeft op 21/11/2023 een cheque van 10.000 euro ontvangen van federaal minister voor armoedebestrijding Karine Lalieux.

Gezondheidszorg voor mensen met verhoogde tegemoetkoming onder druk

Er komen alarmerende berichten binnen dat meer en meer tandartsen patiënten met verhoogde tegemoetkoming weigeren. Ze zouden er volgens hen te weinig aan verdienen omdat ze geen ereloonsupplementen zouden mogen aanrekenen. Het Netwerk tegen Armoede is net als Vlaams Patiëntenplatform vzw bezorgd dat patiënten de toegang tot zorg geweigerd wordt. Dat kan niet door de beugel. De ziekenfondsen pleiten om de toekenning van de verhoogde tegemoetkoming nét verder uit te breiden in plaats van in te perken. Zo zijn er nog grote groepen, onder wie de jongeren, die wel recht hebben op het statuut, maar het niet aanvragen. We nemen mee de handschoen op om de betaalbaarheid van de gezondheidszorg te blijven garanderen.

Participatie van mensen in armoede zit in ons DNA

Algemeen coördinator Heidi Degerickx en ervaringsdeskundige Cindy Van Geldorp namen op 16/11/2023 deel aan het gesprek 'Gezien, gehoord, vertegenwoordigd?' op de Trefdag 'Alles Politiek' van Socius voor de socioculturele sector. Ze gaven ook een interview in het magazine dat voor die gelegenheid is verschenen.

Nieuwe voorrang in de kinderopvang is een achteruitgang

Een 70-tal organisaties en personen slaat alarm over het voorstel tot wijziging van de voorrangsregeling in de kinderopvang, dat in de Vlaamse begroting 2024 sloop. Het nieuwe decreet wil bij het verdelen van de schaarse Vlaamse plaatsjes absolute voorrang voorzien voor ouders die minstens viervijfde werken of een vier vijfde opleiding volgen. Gezinnen zullen de optelsom moeten maken. Wanneer de ene partner voltijds werkt en de andere halftijds komen ze niet aan de vereiste vier vijfde. Ook alleenstaanden die de lat niet halen, vallen uit de boot. Een duurzame kinderopvang biedt vooral vrouwen de kans op een vaste job en financiële autonomie. Deze maatregelen zouden een directe impact hebben op de 41% van de beroepsactieve vrouwen die volgens Statbel deeltijds werken. Vaak doen ze dat om onbetaalde zorgtaken thuis op te nemen.

Campagne Wees Warmhartig groot succes

Tijdens de energiecrisis van 2022 zagen we de energieprijzen de pan uitswingen. De federale overheid nam steunmaatregelen om de hoge energieprijzen te verzachten, zoals het basispakket energie. Dit pakket was echter voor iedereen hetzelfde. Alle Belgische huishoudens, uitgezonderd wie recht heeft op het sociaal tarief, kregen dezelfde financiële steun. Zo kwam er veel geld terecht bij mensen die dit misschien niet nodig hebben, en niet daar waar de nood het hoogst is. Daarom heeft Ecopower de solidariteitscampagne 'Wees Warmhartig' in samenwerking met het Netwerk tegen Armoede opgestart. Ecopower riep op om de energiepremie te schenken aan het Netwerk tegen Armoede en de verenigingen, aan de mensen die deze steun het meest nodig hebben. De oproep leverde in totaal 80.000 euro op waarmee we de strijd tegen energiearmoede opdrijven. Een welgemeende dankjewel aan alle gulle schenkers!

50 miljoen wordt toegekend aan dienstenchequebedrijven zonder overleg met vakbonden

Vakbond ACV en middenveldorganisaties LEVL, Furia, Femma, Netwerk tegen Armoede, Vluchtelingenwerk Vlaanderen en Ella vzw zijn zeer teleurgesteld dat de 50 miljoen euro, voorzien in de Septemberverklaring, als blanco cheque is toegekend aan de dienstenchequebedrijven.

Boekencheck wil aandacht voor gelijke kansen op school

Aan het einde van het eerste trimester is de welverdiende herfstvakantie in zicht. Jammer genoeg is opnieuw niet iedereen op dezelfde manier aan de start gekomen in het nieuwe schooljaar. Armoede op school wordt soms pijnlijk zichtbaar. Lege boekentassen tonen dat er leerlingen zijn zonder het nodige schoolmateriaal. Hierin maakt de Boekencheck het verschil. 82 scholen telden in de week van 11 tot 15 september hoeveel leerlingen er zonder boeken in de klas zitten. Een derde geeft aan dat er leerlingen zijn zonder boeken. Door de Boekencheck gaan ze aan de slag voor gelijke kansen op school.

Mensen zonder papieren verdienen goede woon- en werkomstandigheden

Tussen 5.000 en 12.000 mensen zonder papieren leven in Antwerpen. Bij onze Antwerpse vereniging BZN Kansenhuis Filet Divers komen er ook vaak mensen zonder papieren over de vloer. Van de 600 dossiers die zij in 2022 behandelden, waren er 190 voor iemand zonder wettig verblijf. Coördinator Yves Bocklandt aan het woord op de website van VRT NWS.

Kinderarmoede en deprivatie bij kinderen in België

Het Netwerk tegen Armoede was op 18 oktober 2023 uitgenodigd op de voorstelling van het onderzoek rond kinderarmoede en deprivatie bij kinderen in België, georganiseerd door de Koning Boudewijnstichting. We kregen bevestiging van de signalen die we uit onze verenigingen opvangen. Zo zien we al lang dat alleenstaande ouders, en dan specifiek moeders, een groter risico hebben op materiële deprivatie. Dit genderperspectief van verhoogde kwetsbaarheid van alleenstaande moeders is nu gestaafd in wetenschappelijk onderzoek.

5 aanbevelingen voor meer inclusief werk! Teken de petitie!

Mensen in armoede stoten op veel drempels en omwegen op weg naar duurzaam werk. Toch hoeft dat geen uitzichtloze 'werkomlegging' te zijn. We nemen samen barrières weg. Steun onze eisen voor trajectbegeleiding op maat, eerlijke arbeidsvoorwaarden, menswaardige jobs en inkomens boven de armoedegrens. Teken de petitie met onze 5 aanbevelingen voor inclusief werk!

Ik wil zo graag werken en bijdragen aan de maatschappij

Mensen in armoede willen wél werken, maar de zoektocht naar werk of de praktijk op de werkvloer zijn niet voor iedereen evident. Dat blijkt uit een artikel in De Morgen op 16/10/2023 aan de vooravond van de Werelddag van Verzet tegen Armoede op 17 oktober. Een aantal mensen met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt getuigt over de drempels en obstakels in hun zoektocht naar werk of op de werkvloer. Het recht op werk voor iedereen staat centraal in de campagne Werkomlegging van het Netwerk tegen Armoede.

Gebrek aan kinderopvang als drempel naar werk voor vrouwen in armoede met migratieachtergrond

"Vrouwen op het kruispunt van armoede en migratie stuiten op een reeks hindernissen als ze economisch onafhankelijk willen zijn. Een gebrek aan betaalbare, betrouwbare, bereikbare, beschikbare en bruikbare kinderopvang maakt werken voor deze moeders bijna onmogelijk. Dat hindert hun carrièrekansen en verzwakt hun financiële positie." Dat staat te lezen op Sociaal.Net aan de vooravond van de Werelddag van Verzet tegen Armoede op 16/10/2023.

Dossier Dak- en thuisloosheid

Dé dakloze persoon bestaat niet. Het gaat evengoed over mensen die gedurende korte periodes bij vrienden slapen om dan weer verder te trekken, de zogenaamde sofaslapers. Het gaat over jongeren die uit huis gezet zijn, in kraakpanden, garages of caravans wonen. Het gaat bijvoorbeeld ook om gezinnen met precair verblijfsrecht, of jonge mensen op de drempel van volwassenheid die zelf een precair verblijfsrecht hebben. Dak- en thuis is een complexe problematiek die een geïntegreerde aanpak vraagt op verschillende beleidsniveaus.

Hervorming sociaal energietarief blijft uit in federaal begrotingsakkoord

Op 9/10/2023 maakte de federale regering het begrotingsakkoord voor 2024 bekend. In het akkoord stelt de regering een sociale-energiepremie voor mensen voor die in een gebouw met een gemeenschappelijke teller wonen. Zo kunnen ze ook aanspraak maken op hun recht op sociaal tarief voor elektriciteit en gas. De premie is echter ontoereikend om de kosten te dekken. Intussen blijft de beloofde hervorming van het sociaal energietarief tegen 1 januari 2024 uit. Doordat 500.000 gezinnen met een zeer laag inkomen sinds 1 oktober terug overgeleverd zijn aan de grillen van de energiemarkt, vreest het Netwerk tegen Armoede het allerergste voor de winter.

Wooncrisis neemt toe, ook voor mensen in dak- en thuisloosheid

10 oktober 2023 is de Internationale Dag tegen Dak- en Thuisloosheid. De problematiek van dak- en thuisloosheid is groot, niet alleen in steden, maar ook in kleinere gemeenten. Het is geen recente problematiek, maar toch wordt de situatie steeds erger. De problematiek neemt in heel Europa alarmerend toe. Volgens een rapport van FEANTSA hebben ongeveer 895.000 mensen in Europa geen veilige plek waar ze zich thuis voelen. Bovendien geven de regionale en lokale dak- en thuislozentellingen in België ons een schat aan informatie die we voorheen niet hadden. “Tijdens de jaarlijkse daklozentelling in oktober 2022 zijn niet alleen méér mensen in dak- en thuisloosheid geteld. Er waren ook opvallend meer alleenstaande moeders en gezinnen met kinderen. Dat baart ons grote zorgen”, aldus algemeen coördinator Heidi Degerickx van het Netwerk tegen Armoede.

België neemt een wet aan die de strijd tegen armoede bindend maakt

Het gebeurt niet elke dag dat we als armoedeorganisatie positief nieuws kunnen verwelkomen in de structurele strijd tegen armoede. 5 oktober 2023 duiden we – BAPN samen met haar leden Vlaams Netwerk tegen Armoede, Brussels Platform Armoede, Réseau wallon de lutte contre la Pauvreté en Le Forum Bruxelles contre les Inégalités – echter in het groot aan in onze agenda: Vandaag keurt het parlement de wet goed die elke federale regering ertoe verplicht om een plan voor armoedebestrijding op te maken! Het ontwerp voor deze wet werd reeds op 19 september goedgekeurd door de Commissie Sociale Zaken.

Acht oplossingen om het dienstenchequesysteem fundamenteel bij te sturen

Opnieuw heeft de Vlaamse Regering een kans gemist om het dienstenchequesysteem fundamenteel bij te sturen. Er wordt nu wel een extra budget vrijgemaakt, maar voorlopig blijft het onduidelijk wat daarmee zal gebeuren. Het ACV, het Vlaams, Brussels en Belgisch Netwerk tegen Armoede, Femma, Furia, Ella, Vrouwenraad en Vluchtelingenwerk Vlaanderen en LEVL hebben 8 concrete voorstellen om de situatie van de 90.000 huishoudhulpen in Vlaanderen fundamenteel te verbeteren.

Overlegdag over Diversiteit & Inclusie

Op de Overlegdag van 26/9/2023 kwamen we samen met verenigingen uit heel Vlaanderen en Brussel om te spreken over één belangrijk thema: Diversiteit & Inclusie. Want onze verenigingen zijn divers, net zoals onze samenleving. In een tijd van polarisering is het belangrijk de dialoog over het thema in alle openheid te voeren.

Beste antigifpil tegen armoede is ongelijkheid verkleinen

Op 25/9/2023 heeft minister-president Jan Jambon zijn Septemberverklaring toegelicht in het Vlaams Parlement. “Goed dat de minister-president stelt dat een job een antigifpil is tegen armoede. Helaas stellen wij vast dat een stabiele en lonende job vaak onbereikbaar is voor werkzoekenden in armoede. Eén van de cruciale redenen is dat ouders in armoede amper toegang hebben tot kinderopvang”, aldus algemeen coördinator Heidi Degerickx. “Verder dreigt nog een grotere ongelijkheid door de verdieping en verbreding van armoede bij Vlamingen die niet in staat zijn om te werken door ziekte of andere omstandigheden.” Drempels wegnemen naar werk is cruciaal, wat centraal staat in de campagne Werkomlegging rond de Werelddag van Verzet tegen Armoede van 17 oktober.

Stimuleren van energierenovaties op de private huurmarkt: een noodzaak

In oktober 2022 besliste de Vlaamse Regering op voorzet van minister van Wonen Matthias Diependaele tot een tijdelijke indexeringsblokkering voor huurcontracten van energieverslindende panden. De zorgen over de betaalbaarheid van de energiefactuur waren dan ook groot. Die maatregel loopt eind deze maand af. Een diverse groep aan organisaties;, waaronder het Netwerk tegen Armoede, houdt een pleidooi voor het behoud van deze maatregel en wil zelfs nog een stap verder gaan. Willen we een volwaardige private huurmarkt, dan moet de Vlaamse overheid werk maken van een beleid dat energierenovaties op die huurmarkt aanmoedigt.

Gesprek met minister Dalle over beleid op het vlak van jeugd, Brussel en media

Op 20/9/2023 was het Netwerk tegen Armoede te gast bij Vlaams minister Benjamin Dalle voor een constructief en inspirerend overleg over zijn beleid ivm jeugd, Brussel en media. Op de agenda onder meer het toegankelijk en inclusief maken van jeugdwerk, het Jeugd- en Kinderrechtenbeleidsplan, de aanpak en beeldvorming van de dak- en thuislozencrisis in Brussel, mediawijsheid bij mensen in een kwetsbare positie, beeldvorming van mensen in armoede ...

Lerarenopleiding als fundament voor sterke leraren en kwaliteitsvol onderwijs

Leerkrachten in spé moeten tijdens hun opleiding alle nodige kansen krijgen om te kunnen omgaan met de maatschappelijke en educatieve uitdagingen binnen ons onderwijs. Ook het Netwerk tegen Armoede merkte het afgelopen jaar tijdens vormingen in het hoger onderwijs dat studenten het gevoel hebben dat ze onvoldoende voorbereid aan hun carrière beginnen. We zijn dan ook blij dat we de kans kregen om mee te schrijven aan het advies van de Vlaamse Onderwijsraad rond de lerarenopleiding als fundament om sterke leraren af te leveren. Lees onze belangrijkste vaststellingen en aanbevelingen zijn mee opgenomen in het advies.