Ontmoetingsdag: 20 jaar armoedebestrijding

Meer dan 1000 mensen uit de verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen, zakten op 13 mei 2023 af naar Planckendael. Daar wachtte een dag vol ontmoeting. Wat we gemeenschappelijk hadden? De strijd tegen armoede! Voor het 20 jarig bestaan van het Netwerk tegen Armoede nodigden we onze verenigingen uit naar Planckendael. Het was een dag vol kennismaking, warmte voor elkaar, de vereniging en de strijd tegen armoede. Een dag met een gouden randje.

Maatschappelijk kwetsbare jongeren aan het woord over vrije tijd en welbevinden

Dit rapport omvat advies over twee prioriteiten van het jeugd- en kinderrechtenbeleidsplan namelijk “vrije tijd voor allen” en “welbevinden en positieve identiteitsontwikkeling”. Een belangrijke meerwaarde van dit rapport is dat de ervaringen van maatschappelijk kwetsbare jongeren over vrije tijd en welbevinden uitvoerig zijn meegenomen. Wij hopen dat dit rapport nuttig zal zijn voor beleidsmedewerkers, onderzoekers, en praktijkwerkers, zodat zij in de toekomst beter kunnen inspelen op de uitdagingen en kansen die jongeren in armoede ervaren op vlak van vrije tijd en welbevinden. Dit rapport is gebaseerd op de input van een tweedaagse themawerking die op 1 en 2 november 2022 plaatsvond, maar bouwt ook verder op de ruime expertise die het Netwerk tegen Armoede heeft opgebouwd over de jaren heen in dialoog met jongeren en jeugdwerkers uit armoedeverenigingen.

Thuisloosheid bannen is mogelijk

DoucheFLUX, één van onze nieuwe erkende verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen, pleit voor structurele veranderingen om thuisloosheid op te lossen. “DoucheFLUX is een magnifieke organisatie, maar douches zijn niet meer dan depannage. Het komt tegemoet aan een nood, maar lost op termijn niets op. We ontstonden vanuit de impliciete premisse dat je thuisloosheid niet kunt oplossen, dat je alleen maar de situatie van thuislozen kunt verlichten. Die premisse is fout. Thuisloosheid bannen is mogelijk. Het niet doen is een politieke keuze”, legt Laurent d'Ursel, codirecteur van DoucheFLUX, uit in een artikel op Sociaal.net.

Collectieve schuldenregling: dat kan menselijk

Op uitnodiging van de Kamer gaf BAPN vorige week haar advies ter verbetering van de collectieve schuldenregeling tijdens een hoorzitting. Naast het inkorten van de looptijd van de procedure, moeten schuldbemiddelaars voorzien in een menswaardig leefgeld. Christophe, ervaringsdeskundige bij het Netwerk tegen Armoede vertelde over zijn eigen ervaringen

Wonen, een basisrecht voor iedereen: een bevraging bij nieuwkomers

Wonen is een basisrecht voor iedereen. Om zicht te hebben op de ervaringen en perceptie van nieuwkomers en hun woonnoden organiseerden LEVL in samenwerking met het Netwerk tegen Armoede, SAM, steunpunt Mens en Samenleving, ORBIT vzw, het Vlaams Huurdersplatform en Welzijnszorg vzw een algemene bevraging.

Sociale rechtvaardigheid onder druk door hardnekkig hoge armoedecijfers in België

“Helaas is de World Social Justice Day van de Verenigde Naties van vandaag 20 februari een bittere ervaring voor meer dan 1,5 miljoen Belgen die op of onder de armoedegrens leven”, aldus algemeen coördinator Heidi Degerickx van het Netwerk tegen Armoede (Cijfers Statbel). Het Netwerk stelt samen met de 61 verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen vast dat de sociale rechtvaardigheid in Vlaanderen en Brussel steeds meer afbrokkelt. De opeenvolgende crisissen maken het voor kwetsbare mensen steeds moeilijker om uit armoede te geraken en een menswaardig leven te leiden.

Overlegdag: uitwisselen en inspireren

Drempels naar werk, warme maaltijden op school of een basisinkomen: geen enkel onderwerp werd gemeden op onze Overlegdag! Meer dan 50 deelnemers uit onze verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen kwamen naar Brussel. . Een energieke en interessante dag vol uitwisseling en kennisdeling.

Deze mensen verliezen straks hun sociaal energietarief

Het uitgebreid sociaal energietarief wordt teruggedraaid. Dat betekent dat veel mensen met de handen in het haar zitten. Carine, bezoeker van Teledienst Ninove, een van onze verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen, getuigt in De Morgen wat de terugdraaiing voor haar betekent. Ook algemeen coördinator van Het Netwerk tegen Armoede Heidi Degerickx en socioloog Wim Van Lancker (KU Leuven) wijzen op de negatieve effecten van de nieuwe maatregelen.

Snelle digitalisering in de samenleving zorgt voor uitsluiting bij kwetsbaren: aanbevelingen vanuit de doelgroep van vzw De Sfeer voor de Stad Genk

Jackeline "Jacky" Pardo is studente maatschappelijk werk aan de UCLL. Voor haar eindwerk schreef ze een paper over digitalisering en werkte daarvoor nauw samen met De Sfeer, één van onze verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen. Samen met vrijwilligers van ontmoetingscentrum De Sfeer trok ze de straat op om lukraak mensen aan te spreken. Ze vroeg dan of ze ‘spijt hebben van de snelheid waarmee de digitalisering in onze samenleving evolueert’. Het werd geen lange lijst met vragen, omdat die de mensen zou afschrikken. Het eindresultaat kan u hier lezen.

Mensen uit armoedeverenigingen gaan in dialoog met minister Lalieux

Op initiatief van BAPN (Belgisch Netwerk Armoedebestrijding) ging federaal minister Karine Lalieux, bevoegd voor armoedebestrijding, op 31 januari 2023 in gesprek met mensen met armoede-ervaring uit Brusselse, Vlaamse en Waalse verenigingen. Ze bespraken de implementatie van het federaal plan tegen armoede en ongelijkheid. Dit plan is essentieel voor de armoedestrijd in België, gezien het richting geeft en de maatregelen omvat voor het beleid op het federaal niveau.

De Robin-pas verlaagt de drempel niet

Uit onderzoek bleek dat de Robin-pas, een initiatief dat moet helpen bij het betalen van de schoolrekening van kwetsbare gezinnen, amper gebruikt wordt. De drempel om zo'n pas aan te vragen en te gebruiken is dan ook hoog. Het Netwerk tegen Armoede reageert.

Hoe communiceren over klimaat in tijden van (energie)crisis?

Op 25 januari trokken ervaringsdeskundige Cindy Van Geldorp en communicatieverantwoordelijke Gert Van Tittelboom van het Netwerk tegen Armoede naar het inspiratiefestival: “Meer mensen engageren voor het klimaat: op zoek naar verbindende praktijken”.

Startdag 2023: Met een toekomstblik het nieuwe jaar in

Maar liefst 145 mensen uit 32 verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen, kwamen samen om het nieuwe jaar goed in te zetten op onze Startdag 24 januari. Dat we dit jaar 20 jaar zullen bestaan, lieten we niet onbesproken. De Startdag was de ideale manier om naar de toekomst en naar onszelf te kijken. Aan de hand van verschillende originele workshops kwamen we meer te weten over elkaars toekomstdromen. Daarnaast gingen we in gesprek over wat een vereniging betekent voor ons en hoe we de leefwereld van iemand in armoede zichtbaar kunnen maken op een creatieve manier. Het was een inspirerende dag die veel energie gaf om te blijven strijden tegen armoede. 

“Zoek zo snel mogelijk hulp en ondersteuning als je in de problemen komt”

Op 23 januari 2023 verscheen er een artikel in Het Nieuwsblad met de titel "OCMW’s hebben geld genoeg, maar te weinig mensen durven het te vragen". Er wordt verwezen naar de non take-up van de energiepremie. Verschillende OCMW's hebben de gekregen energiesteun niet volledig opgebruikt. Ervaringsdeskundige Cindy Van Geldorp van het Vlaams Netwerk tegen Armoede reageert.

Netwerk tegen Armoede in De Zevende Dag "Armoede is geen verhaal van 'eigen schuld, dikke bult'."

Cindy Van Geldorp, ervaringsdeskundige bij het Netwerk tegen Armoede, verscheen op 11 december 2022 in De Zevende Dag samen met Kristel Verbeke. Het centrale onderwerp was kansarmoede, het thema van De Warmste Week 2022. Zowel Cindy als Kristel hopen het taboe rond kansarmoede te doorbreken en benadrukken dat kansarmoede een structureel probleem is waar je niet makkelijk zelf uitraakt.

Jaarboek Armoede en Sociale Uitsluiting 2022: armoede en migratie

Het Armoede-jaarboek is verschenen. Dat is een rapport die de armoedesituatie in België analyseert, maar ook dieper ingaat op de mechanismen die armoede en ongelijkheid creëren en in stand houden. Dit jaar was er een focus op de link tussen migratie en armoede. Wat zijn de verwachtingen en percepties van migranten over België? Welke grenzen stelt ons land aan migratie? Hoe gaan migranten, lokale besturen en organisaties met die grenzen om? Het zijn enkele van de vragen waarop dit boek een antwoord zoekt. Marie Sandra, vrijwilliger bij Kansenhuis Filet Divers, één van onze verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen, gaf een krachtig slotwoord.

‘Mensen worden altijd en overal richting goedkope, ongezonde voeding gepusht’

Gezonde voeding is belangrijk, maar ligt niet altijd binnen ieders bereik. Mensen in armoede eten bijvoorbeeld vaak ongezonder. Maar dat heeft niets te maken met wilskracht of motivatie. “Betaalbaar en gezond winkelen vergt planning, tijd en mentale ruimte. Zaken die mensen in armoede vaak missen.”
Een uitgebreid en genuanceerd artikel op Sociaal.Net van 27/10/2022, waaraan onze vereniging T'ANtWOORD heeft meegewerkt dat sociaal restaurant t'HERT uitbaat in Turnhout.

Armoede is als een spinnenweb waarin alles met elkaar verweven is

Op de Werelddag van Verzet tegen Armoede op 17 oktober lanceerde de VRT een video met Linde Merckpoel en ervaringsdeskundige Cindy Van Geldorp. Ze vergelijken er armoede met een spinnenweb waarin alles met elkaar verweven is. Een probleem komt nooit alleen, maar gaat vaak gepaard met problemen op andere vlakken. Zo is het voor mensen in armoede vaak moeilijk uit het spinnenweb te geraken. Cindy getuigt in de video wat dat voor haar betekende en hoe ze er is uitgeraakt.

Vlam jij mee tegen kansarmoede?

De Warmste Week staat dit jaar in het teken van kansarmoede. Maar liefst 270 projecten zijn door de jury geselecteerd. Tal van organisaties en bedrijven organiseren allerlei acties om geld in te zamelen voor het goede doel. Onze verenigingen hebben in totaal 37 projecten ingediend. Bovendien werkten verschillende verenigingen mee aan programma's, podcasts en dossiers om kansarmoede onder de aandacht te brengen. Steun jij ook mee de 37 projecten voor De Warmste Week?

Fietsersbond en Netwerk tegen Armoede fietsen in tandem tegen vervoersarmoede

De Fietsersbond en het Netwerk tegen Armoede gaven op 15 september 2022 de aftrap van de solidaire fietscampagne Bike for Life bij de start van de Week van de Mobiliteit. Maar liefst 392.000 Vlaamse gezinnen hebben geen fiets in huis. 8% van de Vlamingen heeft geen toegang tot een vervoermiddel. Tijdens Bike for Life sponsoren werkgevers de fietsritten van hun personeel van 3 tot en met 31 oktober. De opbrengst gaat naar het project ‘Een fiets voor iedereen’ waarmee de Fietsersbond en het Netwerk tegen Armoede mensen in vervoersarmoede op weg helpen met een fiets.

Vakantie, maar niet voor iedereen

‘Veel mensen in armoede denken dat ze daar geen recht op hebben’: 13 procent van de Vlamingen kan zich geen week vakantie veroorloven. Gelukkig heeft Iedereen Verdient Vakantie een aanbod van toegankelijke uitstappen en vakanties in eigen land, ook al zijn die voor sommige mensen nog te duur. Ervaringsdeskundige Cindy Van Geldorp getuigde over wat het is om niet of met een beperkt budget met vakantie te kunnen gaan in De Morgen van 9/7/2022.

Reizen met een beperkt budget

Voor 1 op 3 Vlamingen zit een vakantie er deze zomer niet in. Dat heeft deels te maken met de stijgende prijzen. Ervaringsdeskundige Nathalie Van Walleghem (47) uit Kortrijk geeft in Het Laatste Nieuws van 21/6/2022 tips om er met een klein budget toch even tussenuit te kunnen. Ze heeft het ook over het aanbod van uitstappen en vakanties van Rap op Stap voor mensen met een beperkt budget via Iedereen Verdient Vakantie, ook al is dat aanbod voor sommige mensen nog te duur.

Eén tegenslag kan voldoende zijn

Naar aanleiding van de betoging over koopkracht op 20/6/2022 hield ervaringsdeskundige Cindy Van Geldorp een sterke getuigenis in De Tijd in het weekend. Ze getuigde over haar eigen ervaringen: "Als ze weten waar je wieg staat, krijg je een etiket opgeplakt". Maar pleitte ook voor structurele oplossingen om de koopkracht van mensen in armoede te verhogen: "Weinig mensen beseffen dat, maar één tegenslag kan voldoende zijn".

Wat na de pandemie? Signalen en aanbevelingen na 2 jaar corona

Twee jaar coronacrisis weegt zwaar op de samenleving, op elke mens. Voor mensen die al in armoede leefden of kwetsbaar waren, heeft de crisis er extra zwaar op ingehakt. Van begin 2020 verzamelde het Netwerk tegen Armoede signalen en getuigenissen over de impact op het leven van mensen in armoede. Na twee jaar is de crisis helaas nog niet helemaal bezworen. Intussen komen daar de energiecrisis en de oorlog in Oekraïne bovenop en worden de gevolgen op middellange en langere termijn duidelijk. De structurele problemen die de coronacrisis op scherp stelde verdienen ook structurele oplossingen en maatregelen. De signalenbundel beschrijft de situatie na twee jaar coronacrisis en bevat signalen en ervaringen van mensen in armoede uit de verenigingen, maar ook aanbevelingen rond zeven thema’s: inkomen, sociaal isolement en vrije tijd, communicatie en toegankelijkheid van diensten, zorg en gezondheid, onderwijs, wonen en lokaal sociaal beleid.

Dossier Dienstencheques: voordelig en efficiënt - Ook voor de huishoudhulp?

Het systeem van de dienstencheques trad begin 2004 in voege om de combinatie werk en gezin te ondersteunen, zwartwerk tegen te gaan en jobs te creëren voor kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt. Vlaanderen investeert sindsdien fors in dit systeem. Volgens een evaluatie door het Departement Werk en Sociale economie in 2021 slaagt het stelsel grotendeels in het bereiken van de doelstellingen. Evaluaties van het systeem beperken zich echter voornamelijk tot onderzoek naar tevredenheid van klanten en kosten-batenanalyses voor de overheid. Het Vlaams Netwerk tegen Armoede vraagt meer aandacht voor het perspectief van de werknemer in dit verhaal. Het stelde samen met mensen in armoede een dossier op met ervaringen en aanbevelingen. Daarmee hopen we de kwaliteit en werkbaarheid van het dienstenchequesysteem ook voor de werknemers zelf te verhogen.

Dossier 20 jaar leefloon: een evaluatie

Op 18 april 2002 werd het leefloon ingevoerd. Het moest een positiever beeld geven dan het verguisde bestaansminimum, zoals de uitkering tot dan heette. Het moest ook meer perspectief bieden aan steuntrekkers én voor meer jobs zorgen, zeker bij jongeren. Twintig jaar later maakt Het Nieuwsblad de balans op. Drie mensen met leefloon delen hun ervaringen. Het Netwerk tegen Armoede geeft zijn standpunt mee.

Dossier eenzaamheid: de onzichtbare slachtoffers van de coronacrisis

45 procent van de Vlamingen is eenzamer dan ooit. Humo publiceerde op 8/3/2022 een dossier over eenzaamheid en liet daarin 3 onzichtbare slachtoffers van de coronacrisis aan het woord. Eén van hen is Orenda van Ontmoetingshuis De Moazoart in Lokeren, één van de verenigingen van het Netwerk tegen Armoede.

De armoedecijfers blijven hardnekkig stabiel

Elk kind droomt ervan te kunnen opgroeien in een warme omgeving met een goed dak boven het hoofd. Helaas is dat voor één op de vijf kinderen in ons land niet de realiteit. "Mensen in armoede worden wel gehoord, maar dat is soms schijnparticipatie", zegt Heidi Degerickx. Als algemeen coördinator van het Vlaams Netwerk tegen Armoede geeft Heidi, samen met ervaringsdeskundige en stafmedewerker Cindy Van Geldorp, een stem aan mensen in armoede. Ze gaven een interview in het februarinummer van De Bond, het magazine van De Gezinsbond.

Mooie samenwerking tussen CLB en De Vrolijke Kring in Ronse

Met het oog op de ‘Dag van de CLB-medewerker’ op 3/2 ging het Vlaams Netwerk tegen Armoede in gesprek met Vrij CLB Zuid-Oost-Vlaanderen en De Vrolijke Kring in Ronse. CLB-medewerkers Jo Bundervoet en Jasper Clepkens, en Lucile Delghust en Leen Vandenhaute van de armoedevereniging vertellen vol vuur over hun geschiedenis samen en hun mooie samenwerking.

Leven op de achtergrond

Onze vereniging Filet Divers en Pax Christi Vlaanderen stippelde een wandelroute uit langsheen overbekende plaatsen in Antwerpen, maar dan door de ogen van mensen zonder papieren. Velen van hen verschuilen zich anoniem in de grootsteden.