Op 3/7/2024 hebben het Netwerk tegen Armoede en de progressieve vrouwenbeweging ZIJkant een toolkit en een podcast van Sterk Vrouwenwerk voorgesteld. Daarin formuleren ze aanbevelingen voor beleidsmakers, werkgevers en trajectbegeleiders om vrouwen in armoede aan een duurzame job te helpen. Met het project Sterk Vrouwenwerk begeleidden beide organisaties gedurende anderhalf jaar twee groepen vrouwen uit Antwerpen en Gent in het vinden én houden van een job bij Colruyt Group. Tijdens dit traject brachten ze drempels in kaart en zochten samen met het retailbedrijf naar oplossingen.

In België lopen vrouwen een dubbel zo hoog armoederisico als mannen (28 procent bij vrouwen versus 13 procent bij mannen). Dat komt onder meer omdat vrouwen meer drempels ervaren op de arbeidsmarkt. Vast en werkbaar werk is geen wondermiddel, maar kan een opstap zijn om uit armoede te geraken. De toegang tot de arbeidsmarkt vergemakkelijken voor niet-beroepsactieven is alvast ook de ambitie van onze regeringen, die streven naar een tewerkstellingsgraad van 80 procent.

Met het project Sterk Vrouwenwerk bundelden het Netwerk tegen Armoede en ZIJkant het voorbije anderhalf jaar de krachten om twee groepen vrouwen in Antwerpen en Gent te begeleiden richting een duurzame job bij Colruyt Group. Ze registreerden de hindernissen die deze vrouwen ondervonden, zoals de combinatie van vroege en late shifts met de zorg voor kinderen, de taalbarrière, problemen met mentaal en fysiek welzijn en discriminatie op de arbeidsmarkt of huurmarkt.

Samen met Colruyt Group werkten de organisaties bij de retailpartner ook aan een meer inclusieve werkvloer.

Op 3 juli hebben de organisaties een toolkit met de bevindingen van het project Sterk Vrouwenwerk gelanceerd. De kit bevat concrete (beleids)aanbevelingen voor trajectbegeleiders, bedrijven en politici om de kansen op de arbeidsmarkt van vrouwen in armoede te versterken. De verhalen van de vrouwen werden samen met de inzichten van experts vastgelegd in een toegankelijke podcast.

Werk vinden én houden lukt alleen als je ook kan rekenen op toegankelijke kinderopvang, een dak boven je hoofd en toegang tot basisvoorzieningen. We vragen aan de Vlaamse Regering om werk te maken van een integrale en intensieve trajectbegeleiding op maat. Een doorgedreven samenwerking tussen organisaties kan leiden tot betere toegang tot huisvesting en kinderopvang, competentieversterking en betaalbare gezondheidszorg.

Op dit moment ontnemen de nieuwe voorrangsregels in de kinderopvang vrouwen in armoede de kans om een opleiding te volgen, een betaalde stage te lopen of een job op te starten. Ook deeltijds werkenden kunnen niet meer rekenen op een plaatsje in de kinderopvang. Daarom pleiten we ervoor om de capaciteit van kinderopvang uit te bouwen en de verstrengde voorrangsregel in de inkomensgerelateerde initiatieven (T2) te schrappen.

“Ik ben alleenstaande mama, dus alles komt op mij terecht. Hier in België is het heel moeilijk om kinderopvang te vinden. Ik heb zelf voor mijn dochter moeten zorgen, want de crèche zat vol.”

De stagecontracten waarmee vrouwen in armoede werkervaring kunnen opdoen zijn vaak onvoldoende vergoed waardoor werken niet (genoeg) loont. De stagestatuten zijn immers vaak gericht op werkzoekenden met een werkloosheidsuitkering. Een overheid kan de tewerkstelling van vrouwen in armoede aanmoedigen door stages voor iedereen financieel haalbaar te maken, ongeacht het statuut. Als de vrouwen tijdens de stageperiode hun sociale rechten kunnen uitbouwen, krijgen ze op lange termijn ook meer financiële zekerheid.

Onderzoek toont aan dat bedrijven met een divers werknemerskorps een betere reputatie hebben, positiever worden aanzien en meer winst maken. Werkgevers kunnen inzetten op laagdrempelige sollicitatieprocedures. Een buddy voor een nieuwe startende werknemer kan dan weer heel wat hindernissen op de werkvloer aankaarten en helpen wegwerken.

Daarnaast kan een werkgever werknemers in kwetsbare situaties begeleiden, haalbare werkuren creëren, inzetten op taalcoaching op de werkvloer en werken met een hoofddoek toelaten.

“Ik wil m’n Nederlands versterken door te werken. Ik werk heel hard en goed, maar door mijn taalniveau krijg ik weinig kansen. Taalcoaching hielp wel wat. Ik leerde nieuwe woorden via collega’s in de winkel.”

Door te kiezen voor stagemogelijkheden met voldoende vergoeding toon je tot slot als werkgever dat je de sterktes en meerwaarde ziet van een kandidaat-werknemer. Een vast contract aanbieden na een positieve stage-evaluatie toont dat een bedrijf écht inzet op het aantrekken van kwetsbare werknemers.

Werkgevers mogen niet het gevoel hebben dat ze alleen staan in het bouwen aan een inclusief hr-beleid. Net door een samenwerking met partners, zoals VDAB, en ondersteunende overheidsmaatregelen kunnen ze hulp krijgen via premies voor werknemers met mentale en fysieke problemen, taalcoaching en begeleiding naast de werkvloer.

Tijdens de trajectbegeleiding is het opbouwen van een vertrouwensrelatie met mensen in kwetsbare posities essentieel. Dit kan het best op maat en op het tempo van de werkzoekende gebeuren. Trajectbegeleiders komen op die manier te weten welke problemen prioritair zijn, zoals huisvesting, gezondheid en kinderopvang.

Groepswerk met kwetsbare werkzoekenden versterkt hun zelfvertrouwen en motivatie. Ook voor anderstaligen creëert dit een veilige context waarin ze hun Nederlands kunnen oefenen. Individuele begeleiding die voortgezet wordt op de werkvloer helpt om problemen vroegtijdig op te merken en aan te pakken.

Wat hebben vrouwen in armoede nodig om vast en werkbaar werk te vinden? In de Sterk Vrouwenwerk-podcast horen luisteraars het van de vrouwen zelf. Jade Yorks gaat in vier afleveringen samen met deelneemsters en experts op zoek naar oplossingen die de opstap naar werk vergemakkelijken.