Armoedebarometer kleurt donkerrood
Alle armoedecijfers staan op rood in Vlaanderen en dat is zonder meer alarmerend, zeker wanneer deze regering het armoedeprobleem onder mat lijkt te willen schuiven. De Vlaamse armoedecijfers blijven hangen op 10,4%, en dit na zoveel jaren armoedebeleid; de kinderarmoede steeg tot 15%; het aantal leefloners blijft stijgen tot meer dan 41.000 Vlamingen; de wachtlijst voor sociale woningen blijft aangroeien tot 154.000 wachtenden; de voedselbanken breken alle records: 160.000 mensen vroegen een voedselpakket; meer dan 680.000 Vlamingen leven vandaag in armoede; de uitstroom zonder diploma stijgt opnieuw; de klachten inzake discriminatie en racisme blijven stijgen; de leefkosten (voor energie, openbaar vervoer, …) blijven stijgen; …
De 12de Armoedebarometer is onthutsend voor het Vlaamse en federale beleid.
De 12de Armoedebarometer toont tegelijkertijd aan dat de afwezigheid van stevig beleid armoede doet stijgen. Er is amper beleid voor eenoudergezinnen, voor huurders, mensen met een migratieachtergrond of werklozen. Integendeel, er zijn meer bestraffende dan structurele maatregelen.
Het Vlaamse regeerakkoord negeert niet enkel deze rode lichten, het is bovendien een opsomming van maatregelen om de eigen verantwoordelijkheid te verbergen. Het sanctioneert in plaats van armoede aan te pakken.
Er zijn geen doelen meer. Zo kunnen de ministers ook niet afgerekend worden op hun beloften en afspraken. Maar zonder doelen heeft deze regering ook geen ijkpunt meer.
Er komt een andere definitie van armoede. Uit de warrige toelichting van minister-president Jambon op Terzake[1] blijkt vooral de bekommernis om te tonen hoe goed het hier in Vlaanderen gaat. Als het hier goed gaat, moet je ook niets meer doen. Besparen gebeurt wel, zelfs op de kinderbijslag. Zo worden grotere gezinnen extra getroffen. Ook het openbaar vervoer wordt getroffen, vervoersarmoede kan enkel toenemen.
Het regeerakkoord bevat een reeks maatregelen om wachtlijsten te doen verminderen. Kleinere wachtlijsten betekenen voor deze regering lagere armoedecijfers. Dit doen ze niet met meer investeringen, maar wel met het verhogen van drempels. De reeks maatregelen om de wachtlijst voor een sociale woning uit te zuiveren spreekt boekdelen. Muren worden gezet rond sociale woningen: de lokale binding sluit mensen tientallen jaren uit; sociale huurders worden verdacht van fraude; taal- en werkvereisten worden voorwaarden voor een sociale woning; …
Zo scheidt het regeerakkoord het kaf van het koren: enkel ‘goede’ mensen in armoede krijgen sympathie en verdienen ondersteuning . De andere, de ‘slechte’ mensen in armoede, zij die niet hun best doen, krijgen sancties en beperkingen. Handhaving staat voorop. De arme is zelf verantwoordelijk voor zijn armoede. Vooral mensen met een migratieachtergrond worden geviseerd. Zelfs een sociale woning is hen niet gegund.
Het regeerakkoord legt bijna alle verantwoordelijkheid op de schouders van de gemeenten, maar er is geen woord over de bijkomende middelen en ruimte voor een gemeentelijk armoedebeleid. De gemeenten zullen zonder duidelijk kader, middelen en kompas het zelf moeten doen.
Het Vlaams regeerakkoord is een slag in het gezicht van velen die hard werken om een warme samenleving te creëren. Participatie dreigt geïnstrumentaliseerd te worden, advisering wordt herleid tot pure individuele consultaties op consultatieplatformen, vrijwilligerswerk dreigt herleid te worden tot enkel caritatief werk. Hiermee wil deze regering de stem van velen smoren in een chaos van individuele opmerkingen. Zo verdwijnt armoede uit het gezichtsveld en dreigt armoede herleid te worden tot anekdotische en individuele verhalen.
Door enkel nog in te zetten op jobs, jobs, jobs wordt haar verantwoordelijkheid beperkt tot het activeren van mensen via onder meer een fiscale tegemoetkoming en handhaving. Wie niet meekan wacht de verplichte gemeenschapsdienst.
De zorg voor mensen in armoede is blijkbaar weinig belangrijk. Wie arm is, is schuldig verklaard en zal het voelen.
De Armoedebarometer van Decenniumdoelen brengt opnieuw rode cijfers. Tegelijkertijd schuift deze Armoedebarometer oplossingen naar voor. Rode cijfers zeggen immers dat er harder gewerkt moet worden, vooral door onze regeringen. Vlaanderen en België moeten dus beter hun best doen.