Op 14 en 15 juni 2022 vond de Federale Werkgelegenheidsconferentie plaats. Die boog zich over de bevordering van de werkzaamheidsgraad van mensen met een migratieachtergrond. Gezien de krapte en de ongelijke toegang van mensen met een migratieachtergrond op de arbeidsmarkt, is deze focus broodnodig. De cijfers tonen aan dat we achterop hinken wat betreft de werkzaamheidsgraad van personen geboren buiten de Europese Unie. Om het debat over de ongelijke arbeidsmarktparticipatie te voeden legde het Vlaams Netwerk tegen Armoede samen met enkele Verenigingen Waar Armen het Woord Nemen de knelpunten bloot die bijdragen aan deze participatiekloof.

De cijfers tonen het aan: we hinken achterop wat betreft de werkzaamheidsgraad van personen geboren buiten de Europese Unie. In 2020 bedroeg de algemene werkzaamheidsgraad in Vlaanderen 74,7% volgens Statistiek Vlaanderen. Voor wie een migratieachtergrond heeft en niet geboren is binnen de Europese Unie (EU-27) lag de participatie aan de arbeidsmarkt met 59,2% een stuk lager.

We moeten voldoende oog hebben voor de werkbaarheid van werk, meer ruimte voor integrale bemiddeling creëren en toeleiding en versterkt inzetten op de verwerving van kennis en vaardigheden voor mensen met een migratieachtergrond.

• De focus op (harde) activering werkt stigmatiserend:

• De toegankelijke VDAB-bemiddelaar/trajectbegeleider als vertrouwensfiguur
• Toeleiding als proces op maat en tempo van de werkzoekende

• Taalverwerving gebeurt in de praktijk
• Het belang van e-inclusie en toegankelijke online toepassingen
• Het belang van een transparant en toegankelijk kader voor de erkenning van elders verworven competenties (EVC)

“De begeleidster in De Moazoart is heel benaderbaar. We kunnen steeds bij haar terecht zonder afspraak. Bij de VDAB kwam ik ieder gesprek bij een andere persoon terecht. Iedere keer moest ik mijn verhaal opnieuw doen. Iedere keer hield men geen rekening met mijn wensen.”

“School helpt niet altijd goed. Op de werkplaats leer je veel meer. Je legt contacten, werkt samen en leert veel sneller Nederlands. School zorgt bij mij vaak voor stress, paniek en angst om te blijven zitten. Elke dag testen die je goed wil doen. Schrijven en toetsen zijn goed, maar praten is veel beter.”

“Wanneer we mensen willen toeleiden tot een praktijkgerichte opleiding, stoten we vaak op een minimumvereiste op vlak van taal. Als je bijvoorbeeld een schildersopleiding wil starten, moet je al voldoende Nederlands spreken, zelfs wanneer je al beschikt over de nodige schildervaardigheden. Daardoor zakt de motivatie ook.”

Ondanks de krapte op de arbeidsmarkt, spelen daar nog steeds factoren die de duurzame tewerkstelling van mensen met een migratieachtergrond belemmeren:

• Ervaringen van discriminatie
• Sterke focus op diploma’s in plaats van op de nodige competenties
• Culturele factoren
• Slechte werkomstandigheden voor laag loon
• Een tekort aan toegankelijke en betaalbare kinderopvang
• Beperkte mobiliteit

“Mijn man slaagde op alle testen voor een job bij een distributiebedrijf. Nadien moest hij een online gesprek doen. Een week later polste hij naar het resultaat en krijgt hij te horen dat zijn Nederlands onvoldoende is. Hij spreekt nochtans perfect Nederlands.”

Het Vlaams Netwerk tegen Armoede gelooft dat we de arbeidsdeelname van mensen met een migratieachtergrond op duurzame en kwalitatieve wijze kunnen bevorderen wanneer het beleid, toeleidende diensten en werkgevers versterkt inzetten op deze aandachtspunten.