Aan het einde van het eerste trimester is de welverdiende herfstvakantie in zicht. Jammer genoeg is opnieuw niet iedereen op dezelfde manier aan de start gekomen in het nieuwe schooljaar. Armoede op school wordt soms pijnlijk zichtbaar. Lege boekentassen tonen dat er leerlingen zijn zonder het nodige schoolmateriaal. Hierin maakt de Boekencheck het verschil. 82 scholen telden in de week van 11 tot 15 september hoeveel leerlingen er zonder boeken in de klas zitten. Een derde geeft aan dat er leerlingen zijn zonder boeken. Door de Boekencheck gaan ze aan de slag voor gelijke kansen op school.

1 op 7 kinderen wordt geboren in een gezin in armoede. In Turnhout gaat het over 1 op 4 kinderen, en dat zien ze in de Talentenschool Turnhout. Ze hebben heel wat uitdagingen, maar blijven niet bij de pakken zitten. “De Boekencheck heeft ons geleerd dat we het structureel moeten aanpakken. Nu wordt het gedragen door de hele school. Van secretariaat, leerkrachten, financiële medewerkers tot klascoaches. We gaan voor álle leerlingen met álle boeken”, zegt Nancy Van Hoof, GOK-Coördinator van de Talentenschool Turnhout enthousiast. Door hun gestructureerde aanpak en goed contact met de ouders, gaan ze in een maand tijd van 50% naar 95% leerlingen met boeken in de klas.

Vzw Krijt en het Netwerk tegen Armoede, de drijvende krachten achter de Boekencheck, streven ernaar dat geen enkel kind het schooljaar start zonder de nodige leermiddelen. Daarom organiseerden ze een telling hoeveel leerlingen er zonder boeken in de klas zitten. Elk jaar komen er scholen bij. Dit jaar verdubbelde het aantal scholen dat meetelde hoeveel leerlingen er zonder boeken waren in de week van 11 september. Het zijn er intussen 82. Samen met Katholiek Onderwijs Vlaanderen, GO! Onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap en Provinciaal Onderwijs Vlaanderen bieden ze ook webinars aan over gelijke kansen op school.

“Onderwijs is een belangrijke hefboom om uit armoede te geraken. Maar scholen weten niet altijd hoe ze daaraan kunnen bijdragen met de middelen die ze hebben. Daarom boden we dit jaar een webinar “Alle schoolmateriaal op 1 september” aan, aldus Colette Victor, coördinator van vzw Krijt. De webinar was een groot succes. Maar liefst 200 scholen namen deel. Dit toont duidelijk aan dat scholen op zoek zijn naar handvaten en tips om armoede op school te tackelen.

“In de webinar leer je van andere scholen. Je ziet dat je niet alleen bent met je problematiek. We gebruiken de presentatie in onze werkgroep kansarmoede. Het zet ons aan om na te denken en om te veranderen”, duidt Vijaya Wouters, verantwoordelijk voor de leerlingenfacturatie én de vertrouwenspersoon van de ouders bij de Talentschool in Turnhout.

“Er zijn heel wat redenen waarom er kinderen zonder boeken zijn in de klas: te laat bestelde boeken door de schooltoeslag die nog niet uitgekeerd was, een schoolfactuur van jaren geleden die nog niet volledig betaald is en in een afbetaalplan zit... De taal van de boekenleverancier verstaat niet iedereen, en ook het digitale systeem van bestellen en betalen zorgt voor een drempel”, zegt Heidi Degerickx, coördinator van het Netwerk tegen Armoede. Ze pleit voor een verbod op zwarte lijsten bij de boekenleveranciers, en beklemtoont de noodzaak van een maximumfactuur in het secundair onderwijs.

“Volgens de site van de boekenleverancier kon ik de boeken van mijn kind ook huren. Maar ik kreeg een melding dat er geen boeken voorradig waren. Dus moest ik ze toch aankopen, wat een pak duurder was. De schooltoeslag was nog niet betaald waardoor ik onvoldoende geld had om alles in 1 keer te betalen. Het was een heel gedoe om gespreid te kunnen betalen waardoor mijn kind het schooljaar moest starten zonder boeken en ik ook nog eens extra moest betalen voor kopies. Achteraf bleek dan ook nog eens dat niet alles dat op die website stond, verplicht was …” getuigt een mama.

De schooltoeslag kostendekkend maken is ook een belangrijke aanbeveling van het Netwerk tegen Armoede. Door de schooltoeslag uit te betalen vóór de boekenfactuur van het volgende schooljaar binnenkomt, creëren we gelijke kansen voor alle leerlingen om ten volle hun talenten te ontwikkelen.

Netwerk tegen Armoede
Vzw Krijt