Armoedeorganisaties doen concrete aanbevelingen om hulp te bieden tijdens coronacrisis

Mensen in armoede hebben al moeilijker toegang tot zorg en dienstverlening. Tijdens een acute crisis zoals nu dreigen ze totaal in sociaal isolement te verzeilen en essentiële hulp mis te lopen. De armoedeorganisaties (Netwerk tegen Armoede, Samenlevingsopbouw, Welzijnsschakels, Welzijnszorg en ATD Vierde Wereld) doen concrete aanbevelingen aan lokale besturen, dienstverleners en scholen om mensen in armoede niet aan hun lot over te laten.

Vooroordelen vergroten onderwijskloof

Vooroordelen duwen kansarme leerlingen vaak ten onrechte in TSO- of BSO-richtingen, terwijl hun capaciteiten daar niet altijd bij aansluiten. Dat blijkt uit onderzoek van de VUB. Het is jammer dat de minister van Onderwijs die realiteit niet wil onderkennen. Guy Malfait van onze landelijke vereniging ATD Vierde Wereld schreef een reactie.

Lage emissiezone heeft negatieve sociale impact zonder investeringen in openbaar vervoer

De lage emissiezones duiken in steeds sneller tempo op in Vlaanderen. Antwerpen, Brussel en Gent zijn ermee gestart en kloppen zich op de borst over wat een voorbeeld moet worden van geslaagd milieubeleid. Het beleid moet volwaardige alternatieven aanbieden voor mensen die, noodgedwongen, een beroep moeten doen op een oudere, vervuilende wagen.

Dringend nood aan meer automatische toekenning van rechten

Televisiemaker Thomas Vanderveken bond de kat de bel aan. Hij is net vader geworden en verbaasde zich over de gigantische papierberg waar hij door moest om een geboortepremie en andere rechten aan te vragen. Terecht punt, en dat geldt nog meer voor mensen in armoede, die vaak nog veel moeilijker hun weg vinden in de administratieve doolhof waar ze in verzeilen. Van aanvraag van een leefloon tot toegang tot sociale huisvesting. Veel mensen lopen verloren of raken verstrikt in de vele administratieve drempels die opgeworpen worden.

Spots op gelijke onderwijskansen

De Vlaamse Onderwijsraad (Vlor) boog zich, op vraag van de vorige minister van Onderwijs (Hilde Crevits) over de vraag: hoe komen we tot een krachtig beleid voor gelijke onderwijskansen (GOK-beleid)? Het GOK-decreet bestaat al bijna 20 jaar, maar toch blijft de ongelijkheidskloof in ons onderwijs groot. Wat is er nodig om hier de langverwachte en broodnodige stappen vooruit te zetten?

Verlaag plafond voor maximumfactuur in gezondheidszorg

Netwerk tegen Armoede pleit samen met Kom op tegen Kanker en de partners van Decenniumdoelen voor een verlaagd remgeldplafond voor de sociale maximumfactuur van 477 naar 250 euro. Die maatregel maakt de gezondheidszorg financieel toegankelijker voor meer dan 200.000 personen die het nu moeilijk hebben om hun zorg te betalen. De initiatiefnemers roepen de volgende regering op om werk te maken van een betere financiële bescherming voor die kwetsbare groepen.

Netwerk tegen Armoede pleit voor doordachte aanpak bij discussie over verhoging minimumlonen

Het Netwerk tegen Armoede pleit al langer, samen met de BMIN-partners, voor een verhoging van uitkeringen en inkomens tot de Europese armoedegrens. We kunnen ons zelfs de vraag stellen of die Europese armoedegrens (60% van het mediaan inkomen in België) niet te laag ligt. Een belofte die opeenvolgende regeringen plechtig maakten en nadien lieten liggen. Ondertussen hebben PS en PVDA elk een wetsvoorstel ingediend om de minimumlonen (van werkenden dus) te verhogen tot €14/uur of ca €2.300/maand. Principieel kan het Netwerk tegen Armoede dit steunen, maar rond de concrete wetsvoorstellen hangen nog te veel vraagtekens om er hier en nu werk van te maken.

Netwerk tegen Armoede verzet zich tegen verstrengde toegang tot inkomensgarantie voor ouderen (IGO)

Het Netwerk tegen Armoede verzet zich in een advies tegen de verstrengde toegang tot het stelsel van inkomensgarantie voor ouderen (IGO). De MR-Kamer diende een wetsvoorstel in dat een verblijfsvoorwaarde van 5,5 jaar oplegt vooraleer men aanspraak kan maken op IGO. Het voorstel is nu voor advies naar de Raad van State. IGO is een uitkering voor senioren die onvoldoende rechten opgebouwd hebben voor een minimumpensioen. Het bedrag van de uitkering ligt onder de armoedegrens. Mensen die hiermee moeten rondkomen, leven sowieso in een precaire situatie. Het IGO-budget is de voorbije jaren fors gestegen en de minister verwijst daarvoor naar sociale shopping door senioren uit het buitenland. De feiten tonen een heel andere realiteit. Het zijn vooral verstrengde loopbaanvoorwaarden, terugschroeven van gelijkgestelde periodes en veranderende gezinssituaties die kwetsbare senioren in het precaire IGO-stelsel doen belanden, zowel met, maar vooral zonder migratie-achtergrond. Het aantal mensen met migratie-achtergrond in het stelsel lijkt een kleine minderheid te zijn.

Woonzaak voor het recht op wonen van elke Vlaming

Naast inkomen wordt wonen steevast genoemd als grootste bekommernis voor mensen in armoede. Het is voor hen een van de thema’s waar ze zich het meest zorgen over maken. Voor het Netwerk tegen Armoede is het recht op wonen dus prioritair. Omdat de Vlaamse overheid nalaat om een volwaardig woonbeleid te voeren, start het Netwerk tegen Armoede samen met het Vlaams Huurdersplatform, Samenlevingsopbouw, Welzijnszorg en Feantsa de Woonzaak op.

Mensen in armoede: "Vlaamse regering kan werk maken van betere rechtentoekenning."

e Vlaamse regering heeft nog veel marge om rechten beter toe te kennen voor mensen in armoede. Dat laten ze zelf blijken in de jaarlijkse eindejaarsbevraging van het Netwerk tegen Armoede. De automatische toekenning van de schooltoeslag (participatietoeslag) door de vorige Vlaamse regering is alvast een stap vooruit. Maar ook in toekenning van sociale tarieven (energie, water) of sociale abonnementen (openbaar vervoer) kunnen nog belangrijke stappen vooruit gezet worden.

Uitstel meer humane invordering schulden mag geen afstel worden

Het Netwerk tegen Armoede reageert teleurgesteld op het uitstel van het wetsvoorstel dat uitwassen van de schuldindustrie aan banden moest leggen en beperkingen invoert voor inningskosten en meer financiële ademruimte moet geven aan mensen met betalingsproblemen. Het voorstel werd eerder unaniem goedgekeurd door de bevoegde commissie. Na die goedkeuring is de lobbymachine om het wetsvoorstel alsnog af te zwakken of te kelderen, in gang geeschoten. Uiteindelijk is het wetsvoorstel eerst voor advies doorgestuurd naar de Raad van State bij de voltallige zitting in De Kamer. Netwerk tegen Armoede rekent erop dat uitstel geen afstel wordt, want met deze wet zouden belangrijke stappen vooruit gezet worden in de aanpak van de schuldindustrie.

Maak je sterk tegen armoede op school

Een grote groep leerlingen uit gezinnen met laag inkomen ziet zijn onderwijskansen beperkt door financiële tekorten. Hun ouders hebben moeite om de schoolfactuur te betalen. Zelf voelen ze zich vaak uitgesloten: omdat ze niet de richting kunnen volgen waar hun talent en passie ligt, omdat ze soms moeten afhaken voor schooluitstappen of omdat ze het schooljaar moeten starten zonder het nodige lesmateriaal. De financiële en sociale drempels duiken voortdurend op in de klas en dat is onaanvaardbaar. Daarom werkten mensen in armoede zelf een handleiding uit over hoe een school de kosten binnen de perken kan houden én hoe je als directie en leerkrachtenteam op een open en respectvolle manier met kwetsbare gezinnen kunt communiceren.

Raad van State vernietigt verplicht gebruik van betalende software door advocaten

In december 2018 tekende het Netwerk tegen Armoede, samen met drie andere armoedeorganisaties verenigd in Belgisch Netwerk Armoedebestrijding, beroep aan tegen twee koninklijke besluiten die advocaten verplichtten om bij het elektronisch neerleggen van documenten bij de rechtbank gebruik te maken van betalende software in handen van een privébedrijf. Dit bedrijf rekende fikse kosten aan voor het neerleggen van documenten, ook in pro-deozaken. De Raad van State heeft die besluiten nu vernietigd, tot grote tevredenheid van het Netwerk tegen Armoede. Daarmee is het verhaal echter niet ten einde.

Klimaatbeleid kan niet zonder sociaal beleid

Klimaatbeleid zal sociaal zijn of zal niet zijn. Dat blijkt uit het 10de Tweejaarlijks Verslag van het Steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting. Het verslag focuste deze keer op de sociale impact van het klimaatbeleid. Een terechte zorg, want terwijl mensen met een laag inkomen (vaak noodgedwongen) een kleine econlogische voetafdruk laten optekenen, dreigen ze wel de rekening te krijgen van een klimaatbeleid zonder sociale component. Denk maar aan de lage emissiezones of de koolstoftaks waar meer en meer over gesproken wordt. Mensen in armoede worden veel harder getroffen door dergelijke maatregelen, terwijl zij lang niet de grootste broeikasgasuitstoters zijn. Nochtans is een sociaal klimaatbeleid perfect mogelijk.

Mo*Talk: Hoe dichten we de onderwijskloof

Op 4 december was collega Nele Schroyen te gast bij deBuren voor een MO*talk over onderwijsongelijkheid. Ook te gast waren de Nederlandse onderzoeksjournaliste Anja Vink en Open-VLD politica Sihame El Kaouakibi. Gespreksleider Gie Goris leidde het thema in, dat niet toevallig brandend actueel was; de PISA-resultaten (een onderzoek dat om de drie jaar peilt naar de vaardigheden van 15-jarigen) waren immers hét nieuws van de dag – en die waren opnieuw niet fraai, vooral als we kijken naar de link tussen sociaal-economische status en prestaties.

Kwetsbare burgers betrekken bij lokale dienstverlening: 10 praktijken

Hoe betrekt een lokale overheid kwetsbare burgers bij haar lokale hulp- en dienstverlening? De VVSG bundelde 10 praktijken die hun aanbod afstemmen op de noden en verwachtingen van gebruikers zelf. Netwerk tegen Armoede verzorgde samen met De Zuidpoort, een van onze Gentse verenigingen, de uitleiding.

Lage emissiezone zonder alternatief vergroot vervoersarmoede

Het Netwerk tegen Armoede maakt zich zorgen over de lage emissiezones in Brussel, Gent en Antwerpen. Dergelijke maatregelen dreigen de vervoersarmoede te vergroten en de mobiliteitskloof tussen rijk en arm verder uit te diepen.

Commissie geeft duidelijke richtlijnen voor samenwerking tussen scholen en boekenleveranciers

Na een klacht van het Netwerk tegen Armoede heeft de Commissie Zorgvuldig Bestuur duidelijke richtlijnen uitgevaardigd voor de samenwerking tussen scholen en boekenleveranciers. Die moeten er voor zorgen dat geen enkel kind het schooljaar moet starten zonder de nodige boeken en het nodige schoolmateriaal, ongeacht de financiële situatie van de ouders.

Drempel tot rechter blijft toenemen

De drempel tot de rechter is de voorbije jaren stelselmatig hoger geworden, ook en vooral voor mensen in armoede. Dat blijkt uit een studie van professor grondwettelijk recht Toon Moonen (UGent).

1 op 5 Belgen maakt zich financiële zorgen over zorg

Deze week is Dokters van de Wereld met de steun van het Netwerk tegen Armoede van start gegaan met een campagne die de aandacht vestigt op de groeiende zorgkloof en zorguitstel in ons land. De campagne wijst op de pijnpunten op het vlak van zorguitstel en ongelijkheden en formuleert 6 urgente kernaanbevelingen naar de toekomstige federale regering.

Indra, alleenstaande moeder van drie: "Schoolkosten bezorgen mij soms slapeloze nachten

“Ik lig er soms nachten wakker van, van die schoolfacturen.” Dat zegt Indra uit Erpe-Mere, werkende alleenstaande moeder van drie kinderen. “Het zijn natuurlijk niet de enige facturen die ik op mijn bord krijg, maar het zijn wel de facturen die je absoluut niet wil laten liggen. Je kinderen gaan toch voor?”

Jongeren doen voorstellen voor toegankelijker CLB

Jongeren in armoede kijken niet alleen aan tegen hoe schoolkosten. Ze ondervinden nog heel wat andere drempels. Ze voelen zich vaak slecht op school, worden sociaal geïsoleerd en zijn vaker dan gemiddeld het slachtoffer van pestgedrag. Normaal gezien zou je dan bij het CLB van je school terecht moeten kunnen. “Maar vaak botsen jongeren ook daar op een muur”, zegt Jurgen van JongGentinActie, de jongerenwerking van onze drie Gentse verenigingen waar armen het woord nemen (Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen, De Zuidpoort en Sivi).

Katja, moeder van twee: "Tweedehandsboeken staan in een verborgen hoekje op de site

Katja heeft twee kinderen. Haar oudste dochter Mandy zet nu haar eerste stappen in het middelbaar onderwijs. “Ze wil dierenverzorging doen. Voor de schoolboeken heb ik alvast een factuur gekregen van €133,80, exclusief turnkleren en overall. En welke bijkomende kosten er tijdens het schooljaar nog gaan bijkomen, daar heb ik het raden naar. Wat ik wel al weet, is dat ik vier facturen per schooljaar mag verwachten. Ik ben nu al begonnen met geld opzij zetten. Ik wil niet voor onaangename verrassingen komen te staan.”

Rasha, brugfiguur: "Ouders moeten voor 1 september weten wat een schooljaar hen zal kosten

“Je houdt het niet voor mogelijk hoeveel kopbrekens de schoolfactuur gezinnen bezorgt. En niet alleen de kosten op zich, die inderdaad vaak te hoog zijn om in één keer te betalen, maar ook de onduidelijkheid over wat men wanneer moet betalen. Een school zou toch voor 1 september aan ouders moeten kunnen vertellen wat een schooljaar hen zal kosten. Dat zou al veel stress en onzekerheid wegnemen. Maar dan nog blijft de betaalbaarheid een groot probleem.”

Sofie Vercoutere, directrice Atheneum Gentbrugge: "Maximumfactuur krijgt veel steun bij ouders, met of zonder financiële problemen

Waar in de politiek de dooddoeners vaak vooraf al klaar liggen om een maximumfactuur in het secundair onderwijs af te schieten, passen ze die in het Atheneum van Gentbrugge al jaren toe. “Mijn voorganger heeft die ingevoerd”, legt directrice Sofie Vercoutere uit. “Maar ik steun ze volmondig. We hebben hier wel wat leerlingen uit gezinnen die het niet breed hebben, maar zij moeten en zullen aan alle activiteiten meedoen, binnen- en buitenschools. En wij staan er ook op dat elke leerling van bij het begin van het schooljaar over alle lesmateriaal beschikt. Dat lukt, en wij hebben maar weinig onbetaalde facturen. Net dankzij de maximumfactuur. Die daagt ons uit om creatief te zijn.”

Inspiratie voor hulpverleners op www.samenwijzer.be

De samenleving slaagt er niet in om de rechten van alle mensen te verzekeren en de meest kwetsbare groepen dragen hiervan de grootste gevolgen. Ook (toekomstige) hulpverleners botsen op deze grondrechten die niet gewaarborgd zijn. Met een oprechte basishouding kan je toch het verschil maken.

Wie nu geen werk maakt van armoedebestrijding, pleegt schuldig verzuim

De verkiezingsuitslag van 26 mei doet de alarmbellen afgaan. Dat zoveel mensen hun toevlucht zoeken tot extreemrechts heeft verschillende redenen. Dit is geen resultaat om vrolijk van te worden, wel een alarmsignaal om te kijken waarom mensen zich afkeren van de politiek, waarvan ze niet meer geloven dat die een oplossing kan bieden voor hun problemen.

Zaadjes planten voor een inclusief toerismebeleid

Op vakantie gaan is allesbehalve vanzelfsprekend voor mensen in armoede. Er is niet alleen de financiële drempel. Je moet ook nog op je bestemming geraken en, eens je er bent, je er thuis voelen.

Tien prioriteiten voor de verkiezingen 2019

De Vlaamse, federale en Europese verkiezingen komen steeds dichterbij. Op 26 mei trekken we alweer naar de stembus. Het Netwerk tegen Armoede wil graag tien prioriteiten verwezenlijkt zien in de volgende regeerperiode. de prioriteiten zullen de basisleidraad vormen bij de onderhandelingen voor het regeerakkoord. De tien prioriteiten bestrijken verschillende grondrechten. Zo pleit het Netwerk natuurlijk voor het optrekken van de laagste uitkeringen tot de Europese armoedegrens, maar ook voor een garantie op duurzaam en kwaliteitsvol werk, een veralgemeende derdebetalersregeling, een automatische toekenning van sociale tarieven voor abonnementen van openbaar vervoer, etc.

Online bankieren is hoge drempel voor veel mensen in armoede

Steeds meer banken verkleinen hun kantorennetwerk en verwijzen hun klanten door naar online bankieren. Praktisch en toegankelijk, behalve als je niet het budget hebt voor een computer of een smartphone of moeilijk kunt omgaan met digitale toepassingen.