Arm Vlaanderen 10 jaar later in PANO

Op 6/12/2023 zond het programma PANO op VRT 1 een heel sterke reportage 'Arm Vlaanderen 10 jaar later uit'. De reportage geeft een gezicht aan armoede en toont heel goed dat worstelen met armoede een werk van lange adem is en immense volharding vraagt van de mensen. Maar het toont ook hoe een globale aanpak op verschillende levensdomeinen nodig is om armoede structureel te bestrijden. We mogen mensen in een kwetsbare positie niet in de steek laten. Armoedebeleid vraagt een langetermijnvisie en samenwerking van overheid, beleidsmakers, middenveld, media ... samen met en in dialoog met de mensen zelf. De avond van de uitzending en de volgende morgen kwamen verschillende experts aan het woord die het opnemen van de structurele strijd tegen armoede.

Dossier sociale kloof in Vlaanderen

De krant De Morgen publiceerde in de eerste week van december 2023 een dossier over de sociale kloof in Vlaanderen. Dagelijks verschenen artikels en interviews met (armoede-)experts en mensen in een kwetsbare positie. Het dossier belicht verschillende levensdomeinen waar de sociale kloof zich manifesteert, zoals wonen, werk, inkomen, onderwijs, erfenis ... Ook het Netwerk tegen Armoede werkte mee aan het dossier door interviews te geven en kennis uit te wisselen. Hoe groot is de ongelijkheid in Vlaanderen? Waarom wordt de kloof tussen arm en rijk alleen maar groter? Conclusie: we weten exact wat we moeten doen om armoede aan te pakken, maar het gebeurt niet.

Gezondheidszorg voor mensen met verhoogde tegemoetkoming onder druk

Er komen alarmerende berichten binnen dat meer en meer tandartsen patiënten met verhoogde tegemoetkoming weigeren. Ze zouden er volgens hen te weinig aan verdienen omdat ze geen ereloonsupplementen zouden mogen aanrekenen. Het Netwerk tegen Armoede is net als Vlaams Patiëntenplatform vzw bezorgd dat patiënten de toegang tot zorg geweigerd wordt. Dat kan niet door de beugel. De ziekenfondsen pleiten om de toekenning van de verhoogde tegemoetkoming nét verder uit te breiden in plaats van in te perken. Zo zijn er nog grote groepen, onder wie de jongeren, die wel recht hebben op het statuut, maar het niet aanvragen. We nemen mee de handschoen op om de betaalbaarheid van de gezondheidszorg te blijven garanderen.

Nieuwe voorrang in de kinderopvang is een achteruitgang

Een 70-tal organisaties en personen slaat alarm over het voorstel tot wijziging van de voorrangsregeling in de kinderopvang, dat in de Vlaamse begroting 2024 sloop. Het nieuwe decreet wil bij het verdelen van de schaarse Vlaamse plaatsjes absolute voorrang voorzien voor ouders die minstens viervijfde werken of een vier vijfde opleiding volgen. Gezinnen zullen de optelsom moeten maken. Wanneer de ene partner voltijds werkt en de andere halftijds komen ze niet aan de vereiste vier vijfde. Ook alleenstaanden die de lat niet halen, vallen uit de boot. Een duurzame kinderopvang biedt vooral vrouwen de kans op een vaste job en financiële autonomie. Deze maatregelen zouden een directe impact hebben op de 41% van de beroepsactieve vrouwen die volgens Statbel deeltijds werken. Vaak doen ze dat om onbetaalde zorgtaken thuis op te nemen.

24 speerpunten voor een structureel armoedebeleid in '24

Aan de vooravond van heel belangrijke verkiezingen in 2024 heeft het Netwerk tegen Armoede 24 speerpunten voor een structureel armoedebeleid opgesteld. De eisen en aanbevelingen kwamen tot stand in samenwerking met de 61 lokale verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen. Ze zijn gebaseerd op onze standpunten van de voorbije jaren, die we hebben verdiept via kennisopbouw in de verenigingen en gevoed vanuit de ervaringskennis van mensen in armoede. We gaan met de speerpunten in gesprek met lokale, Vlaamse en federale beleidsmakers.

Mensen uit armoedeverenigingen gaan in dialoog met minister Lalieux

Op initiatief van BAPN (Belgisch Netwerk Armoedebestrijding) ging federaal minister Karine Lalieux, bevoegd voor armoedebestrijding, op 31 januari 2023 in gesprek met mensen met armoede-ervaring uit Brusselse, Vlaamse en Waalse verenigingen. Ze bespraken de implementatie van het federaal plan tegen armoede en ongelijkheid. Dit plan is essentieel voor de armoedestrijd in België, gezien het richting geeft en de maatregelen omvat voor het beleid op het federaal niveau.

Startdag 2023: Met een toekomstblik het nieuwe jaar in

Maar liefst 145 mensen uit 32 verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen, kwamen samen om het nieuwe jaar goed in te zetten op onze Startdag 24 januari. Dat we dit jaar 20 jaar zullen bestaan, lieten we niet onbesproken. De Startdag was de ideale manier om naar de toekomst en naar onszelf te kijken. Aan de hand van verschillende originele workshops kwamen we meer te weten over elkaars toekomstdromen. Daarnaast gingen we in gesprek over wat een vereniging betekent voor ons en hoe we de leefwereld van iemand in armoede zichtbaar kunnen maken op een creatieve manier. Het was een inspirerende dag die veel energie gaf om te blijven strijden tegen armoede. 

Vlaams minister Benjamin Dalle erkent 7 bijkomende verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen

Vlaanderen kent al sinds het armoededecreet in 2003 een structureel kader om de participatie van mensen in armoede aan het beleid te verzekeren. In 2009 werd hier uitvoering aan gegeven met onder meer de erkenning en subsidiëring van verenigingen waar armen het woord nemen. Sinds de laatste uitbreiding in 2013 werden er 52 van deze verenigingen erkend en gesubsidieerd. Dit voorjaar besliste de Vlaamse Regering om dit aantal op te trekken tot 58. Op 5/12/2022 maakte minister Dalle bij Doucheflux bekend welke 7 verenigingen vanaf 2023 een erkenning en bijhorende subsidiëring ontvangen: Compagnie & Co uit Lommel, Uit het Niets uit Vilvoorde, Kinderfonds De Tondeldoos uit Dendermonde, Doucheflux uit Anderlecht, Het Vonkje uit Beringen, Jong Gent in Actie uit Gent en VLOS uit Sint-Niklaas.

Armoede is als een spinnenweb waarin alles met elkaar verweven is

Op de Werelddag van Verzet tegen Armoede op 17 oktober lanceerde de VRT een video met Linde Merckpoel en ervaringsdeskundige Cindy Van Geldorp. Ze vergelijken er armoede met een spinnenweb waarin alles met elkaar verweven is. Een probleem komt nooit alleen, maar gaat vaak gepaard met problemen op andere vlakken. Zo is het voor mensen in armoede vaak moeilijk uit het spinnenweb te geraken. Cindy getuigt in de video wat dat voor haar betekende en hoe ze er is uitgeraakt.

Zomerse groeten

Daar is de zomer weer! Na twee jaar beperkingen mogen we weer volop zomeren. Hoewel we wel alert moeten blijven voor besmettingen. We waren onlangs op teamdag aan zee en wouden jullie van daaruit graag zomerse groeten van het hele team sturen.
We blijven bereikbaar per mail of op het vast centraal nummer: 02 204 06 50.

Middenveld geeft juridische mogelijkheden nieuw Vlaams mensenrechteninstituut dikke onvoldoende

De Morgen schreef op 1/7/2022 dat het nieuwe Vlaamse Mensenrechteninstituut (VMRI) dan toch naar de rechtbank zal kunnen stappen voor slachtoffers van discriminatie. Het VMR is de nieuwe Vlaamse instelling die UNIA moet vervangen voor de Vlaamse bevoegdheden. “Maar de nieuwste verwezenlijking van het Vlaamse streven naar autonomie, zal enkel naar de rechtbank kunnen stappen op basis van federale wetgeving", verduidelijkt Sarah Scheepers van ella vzw. Helaas laat de federale wetgeving enkel optreden toe in het collectief belang. “Dat biedt geen garantie dat een rechter zal aanvaarden dat het VMRI voor een rechtbank optreedt namens of voor een individueel slachtoffer. Met de jaarlijkse stijging van meldingen van discriminatie, is dat extra wrang,” stelt Kati Verstrepen, voorzitter van de Liga voor Mensenrechten.

Steeds meer werkenden gaan naar voedselbanken

In de laatste editie van het magazine Visie van Beweging.net verscheen een dubbelinterview tussen algemeen coördinator Heidi Degerickx van Netwerk tegen Armoede en coördinator Jef Mottar van Voedselbanken. Toen Jef Mottar vijf jaar geleden begon als bestuurder van de Belgische Federatie van Voedselbanken, was het zijn droom om vandaag te kunnen zeggen: ‘Onze organisatie is niet meer zo noodzakelijk.’ Maar de honger is niet minder een probleem geworden, integendeel. Voor Heidi Degerickx is het hoog tijd dat het beleid verandert.

Voedselhulp onder protest

Het cahier 'Bouwen aan een breed sociaal beleid: Voedselhulp onder protest' van Politeia en VVSG is uit!
Het Netwerk tegen Armoede schreef ook een bijdrage: "Nieuwe liefdadigheid en voedseloverschotten: hoe noodhulp terug hip is in de strijd tegen armoede". We pleiten daarin voor meer structurele maatregelen in de strijd tegen armoede, ondanks de welgemeende initiatieven van burgers of overheid.

Wat na de pandemie? Signalen en aanbevelingen na 2 jaar corona

Twee jaar coronacrisis weegt zwaar op de samenleving, op elke mens. Voor mensen die al in armoede leefden of kwetsbaar waren, heeft de crisis er extra zwaar op ingehakt. Van begin 2020 verzamelde het Netwerk tegen Armoede signalen en getuigenissen over de impact op het leven van mensen in armoede. Na twee jaar is de crisis helaas nog niet helemaal bezworen. Intussen komen daar de energiecrisis en de oorlog in Oekraïne bovenop en worden de gevolgen op middellange en langere termijn duidelijk. De structurele problemen die de coronacrisis op scherp stelde verdienen ook structurele oplossingen en maatregelen. De signalenbundel beschrijft de situatie na twee jaar coronacrisis en bevat signalen en ervaringen van mensen in armoede uit de verenigingen, maar ook aanbevelingen rond zeven thema’s: inkomen, sociaal isolement en vrije tijd, communicatie en toegankelijkheid van diensten, zorg en gezondheid, onderwijs, wonen en lokaal sociaal beleid.

Netwerk tegen Armoede zoekt versterking met drie nieuwe collega's

Het Netwerk tegen Armoede is op zoek naar drie nieuwe collega's om het team te versterken en de 57 verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen te ondersteunen en inhoudelijk te versterken. We zoeken een netwerkondersteuner, een netwerkcoördinator en een beleidscoördinator. Interesse? Stel je ten laatste op 2 juni 2022 kandidaat.

Kwetsbare jongeren in gesprek met minister van Jeugd Benjamin Dalle

Op woensdagnamiddag 11/5/2022 ging het Netwerk tegen Armoede met een delegatie kwetsbare jongeren naar het kabinet van minister Benjamin Dalle om over mentaal welzijn en vrijetijdsparticipatie te praten bij kinderen en jongeren in armoede. In het gezelschap 10 kinderen en jongeren van de verenigingen Betonne Jeugd, Recht-Op Jongeren en Centrum Kauwenberg en twee jeugdwerkers van Jongerenwerking Den Tube (buurtwerk 't Lampeke).

Netwerk tegen Armoede goed vertegenwoordigd op Sociaalwerkconferentie 2022

Het Netwerk tegen Armoede was goed vertegenwoordigd op de Sociaalwerkconferentie van het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin op 5/5/2022 met een aantal sprekers uit het Netwerk en uit de verenigingen. Een heel inspirerende dag met interessante workshops en gesprekken.

Samenwerken aan fundamentele veranderingen op lange termijn

Op 3/5/2022 kon het Netwerk tegen Armoede dankzij testament.be een aantal donateurs en goede contacten uitnodigen voor een gesprek en een bezoek aan de Floraliën in Gent. Algemeen coördinator Heidi Degerickx en Christine Castille waren aanwezig voor het Netwerk, samen met Sarah Bordon-Soens van ‘t Schoederkloptje uit Zarren (ook lid van serviceclub Rotaract).

Netwerk tegen Armoede zoekt een beleidsmedewerker Onderwijs

Het Vlaams Netwerk tegen Armoede zoekt een beleidsmedewerker Onderwijs en armoede (80% tot 100%). Als beleidsmedewerker voor het thema Onderwijs lever je een directe bijdrage aan het garanderen van gelijke onderwijskansen voor alle kinderen en het doorbreken of voorkomen van de armoedecirkel bij gezinnen die op of onder de armoedegrens leven. Onderwijs kan een cruciale hefboom zijn in het doorbreken van armoede en het verhogen van de kansen van kinderen om een menswaardig en vervullend bestaan te leiden. Je werkt nauw samen met andere collega’s van het Netwerk tegen Armoede en onze 57 verenigingen. Deadline: 11 april 2022

Netwerk tegen Armoede in gesprek met minister van Wonen Diependaele

Het Netwerk tegen Armoede ging op 17/3/2022 in gesprek met Vlaams minister van Wonen Diependaele. Betonne Jeugd en Vagevuur brachten twee indrukwekkende verhalen mee van jongeren die worstelen met de zoektocht naar een kwaliteitsvolle woning op de private huurmarkt. De lange wachtlijsten voor een sociale woning, de lokale binding die hen parten speelt omdat ze vaak noodgedwongen verhuizen, en het schrijnende gebrek aan kwaliteit op de private huurmarkt en aan begeleiding en ondersteuning op de sociale huurmarkt. Het kwam allemaal aan bod.

Armoedenetwerken vinden maatregelen van energieakkoord noodzakelijke boei, maar zee blijft woelig

De regionale armoedenetwerken, verenigd binnen het Belgisch Netwerk Armoedebestrijding (BAPN), verwelkomen dat de overheid in de nacht van 14 op 15/3/2022 een akkoord heeft gesloten om de energiefacturen betaalbaarder te maken. De verlenging van de uitbreiding van het sociaal tarief voor mensen met een verhoogde tegemoetkoming zorgt voor een beetje ademruimte voor een miljoen gezinnen die in energiearmoede leven. De armoedenetwerken betreuren echter dat de maatregel niet structureel is verankerd en dat de bedragen niet zijn bevroren. Bovendien werd geen enkele gerichte maatregel getroffen voor mensen van de lagere middenklasse en worden ze aan hun lot overgelaten. De federale overheid reikt een boei aan, maar de storm van de prijsverhogingen blijft woelig, zowel voor de meest kwetsbaren als voor de lagere middenklasse.

Tijdelijke noodoplossingen voor Oekraïense vluchtelingen moeten verder reiken dan de korte termijn

Door de oorlog in Oekraïne komt een gigantische uitdaging op ons af om alle oorlogsvluchtelingen op een kwaliteitsvolle, betaalbare en duurzame manier te huisvesten. Ruwe schattingen spreken van 200.000 mensen die een onderkomen zouden zoeken in ons land, waarvan 120.000 in Vlaanderen. Beweging.net, Vlaams Huurdersplatform, Vlaams Netwerk tegen Armoede, Welzijnszorg, ORBITvzw, Vluchtelingenwerk Vlaanderen en Reset Vlaanderen steunen de noodoplossingen die de Vlaamse regering nu uitwerkt, onder andere via snel te bouwen nooddorpen, maar roepen tegelijk op om verder te kijken dan de korte termijn.

Acht organisaties trekken naar Grondwettelijk Hof wegens schending recht op wonen

Afgelopen zomer 2021 besliste de Vlaamse Regering verschillende regels die een ernstige inbreuk vormen op het recht op wonen voor sociale huurders en kandidaat-huurders. Acht organisaties trekken daarom naar het Grondwettelijk Hof. Het gaat om Vlaams Huurdersplatform, Netwerk tegen Armoede, CAW Groep, Welzijnszorg, SAAMO, ATD Vierde Wereld, Uit De Marge en de Liga voor Mensenrechten.

Middenveld verwelkomt voorstel tijdelijke bescherming vluchtelingen

Op donderdag 3 maart 2022 beslist de Raad van de Europese Unie over de activering van EU-richtlijn 2001/55/EG betreffende tijdelijke bescherming. Als de lidstaten deze richtlijn activeren, is dat een historische gebeurtenis, aangezien de richtlijn nooit eerder werd geactiveerd. Dat is volgens 11.11.11, ABVV-FGTB, ACV-CSC, Amnesty International in België, Caritas International, Ciré, Gastvrij Netwerk, Jesuit Refugee Service Belgium, MOC, Netwerk tegen Armoede, Orbit vzw en Vluchtelingenwerk Vlaanderen een positieve stap in de richting van een meer rechtvaardig migratiebeleid. De organisaties roepen België en alle EU-lidstaten op om voor de onmiddellijke activering van de richtlijn te stemmen.

Kansen en uitdagingen voor het project Digibanken

E-inclusie is een hot topic. In het Jaarboek Armoede en Sociale Uitsluiting van 2020 schetste het Vlaams Netwerk tegen Armoede hoe het in Vlaanderen is gesteld met de toegang tot de digitale omgeving voor mensen in armoede. In een maatschappij waarin bijna iedere dienstverlening volop digitaliseert, heeft maar liefst 34% van de huishoudens met een inkomen lager dan 1.200 euro geen breedbandinternet. Bij de huishoudens met een inkomen van minstens 3.000 euro netto is dat slechts bij 2% het geval. Deze cijfers betreffen de periode vóór de coronacrisis.

De armoedecijfers blijven hardnekkig stabiel

Elk kind droomt ervan te kunnen opgroeien in een warme omgeving met een goed dak boven het hoofd. Helaas is dat voor één op de vijf kinderen in ons land niet de realiteit. "Mensen in armoede worden wel gehoord, maar dat is soms schijnparticipatie", zegt Heidi Degerickx. Als algemeen coördinator van het Vlaams Netwerk tegen Armoede geeft Heidi, samen met ervaringsdeskundige en stafmedewerker Cindy Van Geldorp, een stem aan mensen in armoede. Ze gaven een interview in het februarinummer van De Bond, het magazine van De Gezinsbond.

Mooie samenwerking tussen CLB en De Vrolijke Kring in Ronse

Met het oog op de ‘Dag van de CLB-medewerker’ op 3/2 ging het Vlaams Netwerk tegen Armoede in gesprek met Vrij CLB Zuid-Oost-Vlaanderen en De Vrolijke Kring in Ronse. CLB-medewerkers Jo Bundervoet en Jasper Clepkens, en Lucile Delghust en Leen Vandenhaute van de armoedevereniging vertellen vol vuur over hun geschiedenis samen en hun mooie samenwerking.

Maatregelen om hoge energiefactuur in te dijken zijn goed op korte termijn, maar niet goed genoeg

Dinsdagnacht 1/2/2022 werden de maatregelen bekendgemaakt om de hoge energieprijzen in te dijken. Een goede zaak dat de tijdelijke uitbreiding van het sociaal tarief naar in totaal 1 miljoen gezinnen er komt tot 1 juli. Maar we blijven pleiten voor een structurele verankering. De energieprijzen blijven onbetaalbaar voor mensen onder of net boven de armoedegrens.

Rechten van mensen in armoede steeds meer onder druk

Het Netwerk tegen Armoede blikt jaarlijks terug op de opvallendste ontwikkelingen en trends in de verenigingen waar armen het woord nemen. 33 van de 57 verenigingen in Vlaanderen en Brussel namen deel aan de bevraging over 2021. Het was opnieuw een uitdagend jaar. Ook in 2021 bleven de hulpvragen pieken bij de verenigingen, en die waren al veel hoger in 2020. Voor 2021 zegt nog eens de helft van de respondenten meer hulpvragen te krijgen. De vragen gingen vooral over de coronacrisis, noodhulp, psychische hulpverlening, huisvesting, energie … Gelukkig konden de verenigingen hun deuren terug meer openen en werkten ze ook meer outreachend. Mensen in armoede maakten zich het meeste zorgen over hun huisvesting, energiefactuur, gebrek aan inkomen, eenzaamheid en bereikbaarheid van (online) diensten.

14e Armoedebarometer

De 14de Armoedebarometer, die werd voorgesteld op 20/1/2022, zet armoede terug in de “spotlights”: over armoede mag men niet meer zwijgen. Armoede vraag degelijk beleid en effectieve uitwerking van het armoedebeleid. Armoede blijft in Vlaanderen hangen rond 10%. Ook op Belgisch niveau verandert er amper iets. De 14de Armoedebarometer toont aan dat de samenleving niet gul is, integendeel. Het “tekort hebben” is voor gezinnen in of nabij armoede een dagelijks verhaal. Er is een Vlaanderen/België waar het goed gaat, er is een Vlaanderen/België dat probeert te overleven. Over armoede mag niemand meer zwijgen. Decenniumdoelen vraagt degelijk en effectief beleid.