Mensen zonder papieren verdienen goede woon- en werkomstandigheden

Tussen 5.000 en 12.000 mensen zonder papieren leven in Antwerpen. Bij onze Antwerpse vereniging BZN Kansenhuis Filet Divers komen er ook vaak mensen zonder papieren over de vloer. Van de 600 dossiers die zij in 2022 behandelden, waren er 190 voor iemand zonder wettig verblijf. Coördinator Yves Bocklandt aan het woord op de website van VRT NWS.

Dossier Dak- en thuisloosheid

Dé dakloze persoon bestaat niet. Het gaat evengoed over mensen die gedurende korte periodes bij vrienden slapen om dan weer verder te trekken, de zogenaamde sofaslapers. Het gaat over jongeren die uit huis gezet zijn, in kraakpanden, garages of caravans wonen. Het gaat bijvoorbeeld ook om gezinnen met precair verblijfsrecht, of jonge mensen op de drempel van volwassenheid die zelf een precair verblijfsrecht hebben. Dak- en thuis is een complexe problematiek die een geïntegreerde aanpak vraagt op verschillende beleidsniveaus.

Hervorming sociaal energietarief blijft uit in federaal begrotingsakkoord

Op 9/10/2023 maakte de federale regering het begrotingsakkoord voor 2024 bekend. In het akkoord stelt de regering een sociale-energiepremie voor mensen voor die in een gebouw met een gemeenschappelijke teller wonen. Zo kunnen ze ook aanspraak maken op hun recht op sociaal tarief voor elektriciteit en gas. De premie is echter ontoereikend om de kosten te dekken. Intussen blijft de beloofde hervorming van het sociaal energietarief tegen 1 januari 2024 uit. Doordat 500.000 gezinnen met een zeer laag inkomen sinds 1 oktober terug overgeleverd zijn aan de grillen van de energiemarkt, vreest het Netwerk tegen Armoede het allerergste voor de winter.

Wooncrisis neemt toe, ook voor mensen in dak- en thuisloosheid

10 oktober 2023 is de Internationale Dag tegen Dak- en Thuisloosheid. De problematiek van dak- en thuisloosheid is groot, niet alleen in steden, maar ook in kleinere gemeenten. Het is geen recente problematiek, maar toch wordt de situatie steeds erger. De problematiek neemt in heel Europa alarmerend toe. Volgens een rapport van FEANTSA hebben ongeveer 895.000 mensen in Europa geen veilige plek waar ze zich thuis voelen. Bovendien geven de regionale en lokale dak- en thuislozentellingen in België ons een schat aan informatie die we voorheen niet hadden. “Tijdens de jaarlijkse daklozentelling in oktober 2022 zijn niet alleen méér mensen in dak- en thuisloosheid geteld. Er waren ook opvallend meer alleenstaande moeders en gezinnen met kinderen. Dat baart ons grote zorgen”, aldus algemeen coördinator Heidi Degerickx van het Netwerk tegen Armoede.

Stimuleren van energierenovaties op de private huurmarkt: een noodzaak

In oktober 2022 besliste de Vlaamse Regering op voorzet van minister van Wonen Matthias Diependaele tot een tijdelijke indexeringsblokkering voor huurcontracten van energieverslindende panden. De zorgen over de betaalbaarheid van de energiefactuur waren dan ook groot. Die maatregel loopt eind deze maand af. Een diverse groep aan organisaties;, waaronder het Netwerk tegen Armoede, houdt een pleidooi voor het behoud van deze maatregel en wil zelfs nog een stap verder gaan. Willen we een volwaardige private huurmarkt, dan moet de Vlaamse overheid werk maken van een beleid dat energierenovaties op die huurmarkt aanmoedigt.

Geen pauzeknop voor sociaal energietarief voor half miljoen gezinnen

OPEN BRIEF: Vanaf 1 juli, over één week dus, stopt de uitbreiding van het sociaal tarief voor elektriciteit en aardgas voor een grotere groep mensen. U had die uitbreiding met de federale regering ingevoerd als maatregel tijdens de coronacrisis en verlengd aan het begin van de oorlog in Oekraïne om het hoofd te bieden aan de daaropvolgende energiecrisis. Die maatregel was broodnodig voor heel wat mensen om het hoofd boven water te houden. 500.000 elektriciteitsverbruikers en 300.000 gasverbruikers kregen eind mei of begin juni echter de boodschap van hun energieleverancier dat ze niet langer in aanmerking komen voor het sociaal energietarief. Er heerst heel wat onduidelijkheid over het alternatief. We vragen dus dat u de pauzeknop voor het sociaal energietarief niet induwt, zoals voor het klimaatbeleid.

Vlaamse Regering krijgt lik op stuk van Grondwettelijk Hof

Op vraag van 8 middenveldorganisaties fluit het Grondwettelijk Hof de Vlaamse Regering terug. De Vlaamse Regering nam in de zomer van 2021 een reeks maatregelen die het recht op wonen voor veel mensen in armoede ondermijnen. Deze maatregelen hebben een negatieve impact op de woonsituatie van zowel de huidige sociale huurders als kandidaat-huurders. Dat is onaanvaardbaar voor een organisatie zoals het Netwerk tegen Armoede die net deze mensen als haar kerndoelgroep vertegenwoordigt en opkomt voor de mensenrechten. Zoals het recht op wonen, voor zij die het minst gehoord worden in de samenleving, zoals mensen in armoede. Het Netwerk tegen Armoede en zeven andere middenveldorganisaties zijn dan ook verheugd met de uitspraak van het Grondwettelijk Hof die maar liefst drie bepalingen van het woonbeleid vernietigt.

Het Grondwettelijk Hof zet rem op uitkleding sociaal huursysteem

Het Vlaamse decreet van 9 juli 2021 « houdende wijziging van diverse decreten met betrekking tot wonen » hervormde verschillende elementen van het sociaal huurstelsel. Het Vlaams Huurdersplatform trok samen met zeven andere organisaties (SAAMO, Welzijnszorg, CAW-Groep, Netwerk tegen Armoede, ATD Vierde Wereld, Uit de Marge en de liga voor Mensenrechten) naar het Grondwettelijk Hof en kreeg op maar liefst drie verschillende elementen gelijk. Dit werd gepubliceerd op het Vlaams Huurdersplatform.

Hervorming van het sociaal energietarief

De vele nieuwsberichten rond de afschaffing van het uitgebreid sociaal tarief, de verhoging van het sociaal tarief, etc. zorgen voor veel onduidelijkheden bij gezinnen in armoede en mensen met een laag inkomen. Ze zijn al kampioen in bezuinigen en moeten nu op zoek naar nog extremere manieren om te besparen op hun energieverbruik en andere essentiële zaken om te kunnen overleven. Het is kiezen tussen eten of zich verwarmen. Mensen dragen niet één, maar twee extra truien en verwarmen slechts één ruimte in de woning. Mensen sluiten zichzelf de facto af door nulverbruik met ongezonde en onmenselijke woonomstandigheden tot gevolg. Dit staat een menswaardig leven in de weg.

24 speerpunten voor een structureel armoedebeleid in '24

Aan de vooravond van heel belangrijke verkiezingen in 2024 heeft het Netwerk tegen Armoede 24 speerpunten voor een structureel armoedebeleid opgesteld. De eisen en aanbevelingen kwamen tot stand in samenwerking met de 61 lokale verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen. Ze zijn gebaseerd op onze standpunten van de voorbije jaren, die we hebben verdiept via kennisopbouw in de verenigingen en gevoed vanuit de ervaringskennis van mensen in armoede. We gaan met de speerpunten in gesprek met lokale, Vlaamse en federale beleidsmakers.

Bespaar niet op kap van mensen met laagste inkomens

Het begrotingsakkoord is uitgedraaid op besparingen op de kap van mensen met de laagste inkomens. De laatste schijf van de verhoging van de van de laagste uitkeringen is helemaal geschrapt en de minimumpensioenen stijgen ook minder dan voorzien. Daardoor breekt de federale regering haar belofte om de laagste inkomens boven de armoedegrens te brengen. Ook zal er strenger toegekeken worden op tijdelijke werkloosheid. Dat kunnen we als Netwerk tegen Armoede niet aanvaarden in een welvarend land als België. De opeenvolgende crisissen en stijgende kosten voor basisbehoeften, wonen en energie zorgen ervoor dat het water nog meer aan de lippen staat van kwetsbare mensen. Het tast hun koopkracht enorm aan en ze dreigen zo volledig kopje-onder te gaan.

Thuisloosheid bannen is mogelijk

DoucheFLUX, één van onze nieuwe erkende verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen, pleit voor structurele veranderingen om thuisloosheid op te lossen. “DoucheFLUX is een magnifieke organisatie, maar douches zijn niet meer dan depannage. Het komt tegemoet aan een nood, maar lost op termijn niets op. We ontstonden vanuit de impliciete premisse dat je thuisloosheid niet kunt oplossen, dat je alleen maar de situatie van thuislozen kunt verlichten. Die premisse is fout. Thuisloosheid bannen is mogelijk. Het niet doen is een politieke keuze”, legt Laurent d'Ursel, codirecteur van DoucheFLUX, uit in een artikel op Sociaal.net.

Wonen, een basisrecht voor iedereen: een bevraging bij nieuwkomers

Wonen is een basisrecht voor iedereen. Om zicht te hebben op de ervaringen en perceptie van nieuwkomers en hun woonnoden organiseerden LEVL in samenwerking met het Netwerk tegen Armoede, SAM, steunpunt Mens en Samenleving, ORBIT vzw, het Vlaams Huurdersplatform en Welzijnszorg vzw een algemene bevraging.

Deze mensen verliezen straks hun sociaal energietarief

Het uitgebreid sociaal energietarief wordt teruggedraaid. Dat betekent dat veel mensen met de handen in het haar zitten. Carine, bezoeker van Teledienst Ninove, een van onze verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen, getuigt in De Morgen wat de terugdraaiing voor haar betekent. Ook algemeen coördinator van Het Netwerk tegen Armoede Heidi Degerickx en socioloog Wim Van Lancker (KU Leuven) wijzen op de negatieve effecten van de nieuwe maatregelen.

“Hervorming energiefactuur is besparing op mensen die reeds onder armoedegrens leven”

De federale regering heeft op 6/2/2023 een beslissing genomen over de hervorming van de energiefactuur. De btw op gas en elektriciteit blijft permanent op 6 procent, het sociaal tarief is enkel voor personen met bepaalde uitkeringen of tegemoetkomingen, zoals een leefloon, een tegemoetkoming voor personen met een handicap of de inkomensgarantie voor ouderen. Over het algemeen zullen we de factuur met 20 euro zien stijgen. “Het Netwerk tegen Armoede is bezorgd over de vele gezinnen die nu al onder de armoedegrens leven en in de kou blijven staan”, aldus algemeen coördinator Heidi Degerickx.

Mensen uit armoedeverenigingen gaan in dialoog met minister Lalieux

Op initiatief van BAPN (Belgisch Netwerk Armoedebestrijding) ging federaal minister Karine Lalieux, bevoegd voor armoedebestrijding, op 31 januari 2023 in gesprek met mensen met armoede-ervaring uit Brusselse, Vlaamse en Waalse verenigingen. Ze bespraken de implementatie van het federaal plan tegen armoede en ongelijkheid. Dit plan is essentieel voor de armoedestrijd in België, gezien het richting geeft en de maatregelen omvat voor het beleid op het federaal niveau.

Hoe communiceren over klimaat in tijden van (energie)crisis?

Op 25 januari trokken ervaringsdeskundige Cindy Van Geldorp en communicatieverantwoordelijke Gert Van Tittelboom van het Netwerk tegen Armoede naar het inspiratiefestival: “Meer mensen engageren voor het klimaat: op zoek naar verbindende praktijken”.

Startdag 2023: Met een toekomstblik het nieuwe jaar in

Maar liefst 145 mensen uit 32 verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen, kwamen samen om het nieuwe jaar goed in te zetten op onze Startdag 24 januari. Dat we dit jaar 20 jaar zullen bestaan, lieten we niet onbesproken. De Startdag was de ideale manier om naar de toekomst en naar onszelf te kijken. Aan de hand van verschillende originele workshops kwamen we meer te weten over elkaars toekomstdromen. Daarnaast gingen we in gesprek over wat een vereniging betekent voor ons en hoe we de leefwereld van iemand in armoede zichtbaar kunnen maken op een creatieve manier. Het was een inspirerende dag die veel energie gaf om te blijven strijden tegen armoede. 

Eén reden waarom het geconventioneerd verhuren een goede zaak is en tien redenen waarom het dat niet is

Jarenlang stond de huurdersbeweging op de barricades om, naast meer sociale huurwoningen en meer huurtoelages voor kwetsbare huurders, ook een systeem van geconventioneerd verhuren in te voeren. Zelfs de Vlaamse Woonraad schreef er in 2019 nog een uitgebreid advies over. Nu de Vlaamse Regering besliste om het geconventioneerd verhuren effectief in te voeren, zou je verwachten dat er applaus klinkt op alle banken. Dat is echter helemaal niet het geval. Hoewel het systeem dezelfde naam heeft gekregen, krijgt het een volledig andere lading dan wat de Vlaamse Woonraad voorstelde. Dit artikel is geschreven door het Vlaams Huurdersplatform.

“Zoek zo snel mogelijk hulp en ondersteuning als je in de problemen komt”

Op 23 januari 2023 verscheen er een artikel in Het Nieuwsblad met de titel "OCMW’s hebben geld genoeg, maar te weinig mensen durven het te vragen". Er wordt verwezen naar de non take-up van de energiepremie. Verschillende OCMW's hebben de gekregen energiesteun niet volledig opgebruikt. Ervaringsdeskundige Cindy Van Geldorp van het Vlaams Netwerk tegen Armoede reageert.

Onze nieuwjaarswensen? “Recht op wonen voor iedereen, ook voor kwetsbare groepen."

‘Deze regering wil naar eigen zeggen sociale huisvesting voor zij die het wérkelijk nodig hebben. Met strengere voorwaarden bereikt ze net het tegenovergestelde’, schrijven organisaties Netwerk tegen Armoede, LEVL en Orbit.

Schenk de energiepremie en geef jouw warmte door

De energiepremie van de overheid wordt rechtstreeks aan iedereen gestort via de energieleverancier. Sommige mensen willen deze premie graag doorstorten aan mensen die er écht nood aan hebben. De lokale verenigingen van het Netwerk tegen Armoede bieden een warm onthaal, zonder drempels, voor iedereen die het nodig heeft. Bij een kop koffie, thee of soep of tijdens een activiteit helpen ze om kwetsbare mensen uit hun sociaal isolement te halen. De verenigingen helpen mensen bij het beheer van hun energiefactuur en de contacten met de energieleverancier, geven tips om energiezuinig te leven ... Het Netwerk tegen Armoede werkt samen met de verenigingen aan noodzakelijke structurele verandering en een beter beleid om energiearmoede tegen te gaan.
Wil jij mee helpen de energiepremie van de overheid te herverdelen? Geef jouw warmte door via het Netwerk tegen Armoede en onze lokale verenigingen.

Vlaams minister Benjamin Dalle erkent 7 bijkomende verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen

Vlaanderen kent al sinds het armoededecreet in 2003 een structureel kader om de participatie van mensen in armoede aan het beleid te verzekeren. In 2009 werd hier uitvoering aan gegeven met onder meer de erkenning en subsidiëring van verenigingen waar armen het woord nemen. Sinds de laatste uitbreiding in 2013 werden er 52 van deze verenigingen erkend en gesubsidieerd. Dit voorjaar besliste de Vlaamse Regering om dit aantal op te trekken tot 58. Op 5/12/2022 maakte minister Dalle bij Doucheflux bekend welke 7 verenigingen vanaf 2023 een erkenning en bijhorende subsidiëring ontvangen: Compagnie & Co uit Lommel, Uit het Niets uit Vilvoorde, Kinderfonds De Tondeldoos uit Dendermonde, Doucheflux uit Anderlecht, Het Vonkje uit Beringen, Jong Gent in Actie uit Gent en VLOS uit Sint-Niklaas.

Netwerk tegen Armoede zoekt een beleidsmedewerker Wonen

Het Vlaams Netwerk tegen Armoede is op zoek naar een beleidsmedewerker Wonen (80% tot 100%). Als beleidsmedewerker op het thema Wonen lever je een directe bijdrage aan het garanderen van het recht op wonen voor iedereen. Zonder een goede woning kunnen mensen niet floreren, kinderen niet leren. De strijd tegen energiearmoede en vóór een rechtvaardige klimaattransitie maken deel uit van deze functie. Deadline: 16 december 2022

Kinderarmoede vraagt structurele aanpak op verschillende domeinen

In het weekend van 22 en 23/10 waren algemeen coördinator Heidi Degerickx en ervaringsdeskundige Cindy Van Geldorp te zien op Vlaamsparlement.tv in het programma Het Gesprek, naar aanleiding van het actuadebat over kinderarmoede op 19/10/2022.

Armoedenetwerken voorop in Klimaatmars op 23/10

Op zondag 23/10/2022 vond de Klimaatmars plaats in Brussel. De armoedenetwerken liepen voorop in de stoet met een duidelijke boodschap: KLIMAATBELEID JA - KLIMAATARMOEDE NEEN. Daarmee willen ze duidelijk maken dat niemand mag achterblijven in de klimaattransitie.

Armoede is als een spinnenweb waarin alles met elkaar verweven is

Op de Werelddag van Verzet tegen Armoede op 17 oktober lanceerde de VRT een video met Linde Merckpoel en ervaringsdeskundige Cindy Van Geldorp. Ze vergelijken er armoede met een spinnenweb waarin alles met elkaar verweven is. Een probleem komt nooit alleen, maar gaat vaak gepaard met problemen op andere vlakken. Zo is het voor mensen in armoede vaak moeilijk uit het spinnenweb te geraken. Cindy getuigt in de video wat dat voor haar betekende en hoe ze er is uitgeraakt.

Achter de energiecrisis schuilt een veel grotere wooncrisis

Op 17 oktober vindt de Werelddag van het Verzet tegen Armoede plaats. In december volgt De Warmste Week met steun voor initiatieven rond kansarmoede, waar het Netwerk tegen Armoede nauw bij betrokken is. "Door de energiecrisis staat armoede meer dan ooit in de schijnwerpers. Maar achter die energiecrisis schuilt een veel grotere wooncrisis", zeggen algemeen coördinator Heidi Degerickx en ervaringsdeskundige Cindy Van Geldorp in een interview met Sociaal.Net op 13/10/2022.

Sociaal bloedbad dreigt door energiecrisis. Armoedenetwerken trekken aan alarmbel op 17/10

Op 17 oktober, Werelddag van Verzet tegen Armoede, voeren de armoedenetwerken samen met mensen in armoede actie over heel het land om het onrecht dat armoede is aan te kaarten. Dat is dit jaar, meer dan ooit te voren, van cruciaal belang. De huidige energiecrisis en stijgende levenskosten storten onze samenleving in een ongeziene verarming. Er dreigt een sociaal bloedbad voor gezinnen in armoede en de lagere middenklasse. De armoedenetwerken trekken daarom aan de alarmbel: Naast crisissteun moet het beleid dringend investeren in structurele maatregelen, te beginnen met kwaliteitsvolle en energiezuinige huisvesting!

Gezocht: 180.000 woningen voor een warme thuis - Actieweek rond 17/10 gestart

Op 17 oktober vindt jaarlijks de Werelddag van Verzet tegen Armoede plaats, dé dag met wereldwijd aandacht voor de armoedeproblematiek. Dit jaar zet het Netwerk tegen Armoede het ‘recht op wonen’ centraal tijdens de actieweek die start op 10/10. Vlaanderen kampt met een wooncrisis. 180.000 gezinnen staan op de wachtlijst voor een sociale woning, vaak al jaren lang. Het woonbeleid faalt. “We willen garanties om het recht op wonen voor iedereen waar te maken. Het is tijd voor actie en oplossingen die echt werken: meer en betere sociale woningen en een woonbeleid dat de kwaliteit en de betaalbaarheid van private huurwoningen verbetert”, aldus algemeen coördinator Heidi Degerickx. De actieweek werd afgetrapt op Werelddaklozendag op 10 oktober met een symbolische actie met wachtrij van krijtfiguren van het station Brussel-Noord tot het kabinet van Vlaams minister van Wonen Diependaele. Wij gingen nadien ook in gesprek met de minister zelf.