Minister Lalieux in gesprek met armoedenetwerken over Europees voorzitterschap België in 2024

Op 24/1/2024 ging federaal minister Karine Lalieux in gesprek met mensen in kwetsbare positie uit de Belgische armoedenetwerken in kader van Europees voorzitterschap van België in het voorjaar 2024. Het was een verhelderend gesprek met getuigenissen van De Knoop over het thema inkomen, A'kzie en Betonne Jeugd over het thema dak- en thuisloosheid en van Maxim van De Vrolijke Kring over zijn deelname aan de PEP-meeting in Madrid in november 2023.

70% van de huishoudens in schulden zijn alleenstaanden of alleenstaande ouders

Op 22/1/2024 kwam het nieuwe vijfjaarlijkse rapport van SAM vzw over huishoudens in schuldhulpverlening uit. Opmerkelijk is dat 70% van de huishoudens in schulden alleenstaanden of alleenstaande ouders zijn. Ook in de armoedestatistieken zien we dat deze groepen extra kwetsbaar zijn. Plotse levensgebeurtenissen, zoals een scheiding, het verlies van werk of ziekte, zijn de belangrijkste redenen dat mensen plotseling financieel niet meer toekomen en in een schuldenspiraal belanden.

Leo trekt te voet dwars door België in de strijd tegen armoede

Leo Vercauteren vertrekt op 4/2/2024 voor een tocht "Te voet dwars door België" ten voordele van de strijd tegen armoede. Hij trekt in 7 maanden tijd door ons land voor een tocht van zo'n 4.600 km door 581 steden en gemeenten van ons land. Het startpunt is Oostende op 5/2 om begin september aan te komen in Herstal, aan de andere kant van het land.

Let op! De start van de wandeltocht van Leo is omwille van medische redenen uitgesteld tot een nader te bepalen datum.

Ieders Stem Telt biedt oplossing voor afschaffing opkomstplicht

Bij de gemeenteraadsverkiezingen op 13 oktober 2024 valt de opkomstplicht weg. Mensen zijn niet meer verplicht om naar de stembus te trekken. Deze beslissing van de Vlaamse Regering dreigt grote gevolgen te hebben. Uit onderzoek blijkt dat het mensen in een kwetsbare positie zijn, die thuisblijven. Ieders stem telt, een coalitie van bijna 30 middenveldorganisaties, waaronder het Netwerk tegen Armoede, wil dit democratisch probleem het hoofd bieden. Op 17 januari 2024 lanceerde Ieders Stem Telt haar campagne.

Open nieuwjaarsbrief aan de Vlaamse Regering voor 2024

Beste Vlaamse Regering, 2024 wordt een topjaar voor u en de Vlaamse politiek. Een heel jaar campagne voeren, eerst voor de Vlaamse en nadien voor de lokale verkiezingen. U moet wel in topconditie zijn met zo’n druk en belangrijk jaar voor de boeg om Vlaanderen te laten excelleren. Een uitgebreid feestdiner zal daar zeker bij helpen. Helaas is dergelijk feestdiner steeds minder weggelegd voor financieel kwetsbare gezinnen. Met de sprankelende Mateus die u serveert (het Mattheuseffect, weet u wel), geeft u steeds meer aan hen die al veel hebben, en neemt u steeds meer af van hen die sowieso al niet rijkelijk bediend zijn. Ook al denkt u het tegendeel. De ‘tafelschuimers’ moet u niet aan de onderkant van de maatschappij zoeken. Daar troosten ze zich met de kruimels die van uw tafel vallen.

Sociale woning is een fundament om armoedecirkel te doorbreken

Een sociale woning is geen activeringsmaatregel, wel het fundament om de armoedecirkel van gezinnen te kunnen doorbreken. “De klopjacht op mensen in een sociale woning om de wachtlijsten te verminderen, moet stoppen. Vlaams minister van Wonen Matthias Diependaele leidt de aandacht af van het echte probleem, namelijk dat er te weinig sociale woningen zijn en dat er 176.000 gezinnen op een wachtlijst staan. Zijn beleid van grote hervormingen heeft tot nu toe alleen maar geleid tot stilstand en stigmatisering van sociale huurders of kandidaat huurders.” Zo klonk de reactie van algemeen coördinator Heidi Degerickx van het Netwerk tegen Armoede op 26/12/2023 op een aankondiging van minister Diependaele om tegen 2025 voorrang te geven aan sociale huurders die werken en levenslange huurcontracten te laten verdwijnen.

Voorstelling van het tweejaarlijkse Verslag 2022-2023 ‘De financiële dimensie van armoede’

Op woensdag 20 december stelde het Interfederaal Steunpunt tot bestrijding van armoede zijn 12e tweejaarlijkse Verslag 'De financiële dimensie van armoede' voor. Na een inleiding door Ides Nicaise, voorzitter van het Beheerscomité van het Steunpunt, en de voorstelling van het Verslag door Henk Van Hootegem en Mélanie Joseph, respectievelijk coördinator en medewerkster van het Steunpunt, konden de deelnemers aan het overleg ter voorbereiding van het tweejaarlijkse Verslag vragen stellen aan de aanwezige beleidsverantwoordelijken. De Vlaamse minister van Armoedebestrijding, Benjamin Dalle, maakte van de gelegenheid gebruik om het belang te benadrukken van het samenkomen van de Interministeriële Conferentie Maatschappelijke Integratie, Wonen en Grootstedenbeleid (IMC). Samenwerking is essentieel om armoede effectief te bestrijden. Verschillende thema's vereisen een interfederale aanpak: de strijd tegen dakloosheid, het gebrek aan toegang tot rechten, het meten van armoede, de digitalisering van de samenleving, energiearmoede, enzovoort.

Een klimaatbeleid voor gele hesjes én bakfietsrijders: de donut als leidraad

Een nieuw rapport van Reset.Vlaanderen toont dat 'haalbaar en betaalbaar' eerder synoniem voor 'gebrekkig en oneerlijk' is. Als je zoals nu aanloopt tegen het ecologisch plafond wordt het belang van een ambitieuze klimaattransitie duidelijk, maar als we kijken naar de sociale ondergrens wordt het nog duidelijker dat de transitie moet verlopen op een eerlijke, rechtvaardige manier. Op lancering van het rapport sprak algemeen coördinator van het Netwerk tegen Armoede Heidi Degerickx over energiearmoede, de wooncrisis, vervoersarmoede en het belang van een rechtvaardige klimaattransitie!

Bike for Life 2023 fietst recordbedrag bij elkaar voor 'Een Fiets voor Iedereen'

Bike for Life, de solidaire fietscampagne van de Fietsersbond, heeft een recordeditie in de benen. Tijdens de vierde editie in 2023 fietsten 4.451 fietsers en 67 werkgevers in de maand oktober mee voor het goede doel: Een Fiets voor Iedereen. Weerman en ambassadeur Bram Verbruggen, zelf een fervent fietser, stak alle deelnemers een hart onder de riem. De opbrengst van Bike for Life gaat naar het goede doel: ‘Een Fiets voor Iedereen’. Met dit project willen de Fietsersbond, Cera en het Netwerk tegen Armoede meer mensen de kans geven om te fietsen ondanks financiële, fysieke en mentale drempels. De partners willen de komende drie jaar tientallen lokale fietsinitiatieven mogelijk maken in Vlaanderen en Brussel.

Jaarboek Armoede 2023: Armoede bestrijden vraagt om meerlagig bestuur

Op 11/12/2023 heeft de Universitaire Stichting voor Armoedebestrijding het Jaarboek Armoede en Ongelijkheid 2023 voorgesteld tijdens een colloquium. Armoedebestrijding vergt een aanpak over verschillende beleidsdomeinen heen. België kent daarbij een ingewikkelde staatsstructuur waar bevoegdheden verspreid zijn over verschillende niveaus. Bovendien is een veelheid aan actoren betrokken wat we een ‘meerlagig bestuur’ noemen. Lokale besturen zijn een cruciale partner, maar niet alles mag worden afgeschoven op het lokale niveau. Decentralisering kan ook gevaren inhouden. Het Netwerk tegen Armoede schreef een hoofdstuk met cases van hoe deze verschillende beleidsniveaus op elkaar inspelen en welke (positieve, maar ook negatieve) gevolgen dat heeft voor mensen in armoede.

Provincie West-Vlaanderen lanceert vijfde editie van Kansarmoedeatlas

West-Vlaanderen telt momenteel 130 kansarme buurten over 29 gemeenten. Dat blijkt uit cijfers van de vijfde editie van de Kansarmoedeatlas die de Provincie West-Vlaanderen op maandag 11 december lanceert. Het onderzoek hiervoor gebeurde in 2023, gebaseerd op de toen meest recent beschikbare data van 2022. Op de lancering kwam algemeen coördinator van het Netwerk tegen Armoede Heidi Degerickx spreken.

Arm Vlaanderen 10 jaar later in PANO

Op 6/12/2023 zond het programma PANO op VRT 1 een heel sterke reportage 'Arm Vlaanderen 10 jaar later uit'. De reportage geeft een gezicht aan armoede en toont heel goed dat worstelen met armoede een werk van lange adem is en immense volharding vraagt van de mensen. Maar het toont ook hoe een globale aanpak op verschillende levensdomeinen nodig is om armoede structureel te bestrijden. We mogen mensen in een kwetsbare positie niet in de steek laten. Armoedebeleid vraagt een langetermijnvisie en samenwerking van overheid, beleidsmakers, middenveld, media ... samen met en in dialoog met de mensen zelf. De avond van de uitzending en de volgende morgen kwamen verschillende experts aan het woord die het opnemen van de structurele strijd tegen armoede.

PISA-resultaten zeggen ook iets over gelijke onderwijskansen

Het is hét gespreksonderwerp in leraarskamers, aan keukentafels, aan de schoolpoort, in het Vlaams Parlement … : het niveau van de Vlaamse leerlingen op het vlak van lezen, wiskunde en wetenschappen was nog nooit zo laag. Dat blijkt uit de resultaten van het grootschalige PISA-Onderzoek. Niemand is er nog over verbaasd, iedereen is op zoek naar oplossingen. Wat wel blijft verbazen: de kloof tussen leerlingen met een hoge en lage sociaaleconomische status wordt maar niet kleiner. Toch is iedereen bezorgd over de kansen van álle leerlingen. Er is niemand tegenstander van gelijke onderwijskansen, toch?

Dossier sociale kloof in Vlaanderen

De krant De Morgen publiceerde in de eerste week van december 2023 een dossier over de sociale kloof in Vlaanderen. Dagelijks verschenen artikels en interviews met (armoede-)experts en mensen in een kwetsbare positie. Het dossier belicht verschillende levensdomeinen waar de sociale kloof zich manifesteert, zoals wonen, werk, inkomen, onderwijs, erfenis ... Ook het Netwerk tegen Armoede werkte mee aan het dossier door interviews te geven en kennis uit te wisselen. Hoe groot is de ongelijkheid in Vlaanderen? Waarom wordt de kloof tussen arm en rijk alleen maar groter? Conclusie: we weten exact wat we moeten doen om armoede aan te pakken, maar het gebeurt niet.

Klimaatbeleid ja, klimaatarmoede neen!

We stapten mee in de klimaatmars in Brussel op 3 december 2023. Mensen in armoede mogen niet de dupe zijn van klimaatopwarming of asociale maatregelen waarbij mensen in armoede vergeten worden. Het klimaatbeleid zal sociaal zijn, of zal niet zijn. Dit deden we zij aan zij met BAPN, Réseau Wallon de Lutte contre la Pauvreté en Reset.Vlaanderen.

Forumdag Onderwijs: gelijke kansen op school

We verwelkomden verenigingen over heel Vlaanderen op onze Forumdag Onderwijs 30 november! Samen gingen we aan de slag met het recht op onderwijs. Wat is een goede school? De maximumfactuur, werkt dat in het lager onderwijs? Is dat ook iets voor het secundair? Hoe pak je pesten aan? Welke verwachtingen heeft de school van jou, en omgekeerd? Hieruit formuleerden we aanbevelingen.

Het DNA van kinderamoede

Op 30/11/2023 heeft het Kinderarmoedefonds, beheerd door de Koning Boudewijnstichting, het boek 'Het DNA van kinderarmoede' voorgesteld voor de 10e verjaardag van het Fonds. De huidige en vorige voorzitters van het Fonds Noël Slangen en Peter Adriaenssens namen het initiatief en vroegen het Netwerk tegen Armoede om de stem van mensen in het boek te brengen. Ervaringsdeskundige Cindy Van Geldorp werkte mee aan een interview in het voorwoord van het boek. We verwerkten verder ervaringen van mensen uit onze verenigingen doorheen de verschillende hoofdstukken van het boek. Het boek geeft weer dat het harde etiket ‘armoede’ voor kinderen en gezinnen een extra last is om te dragen. Een last boven op de beproevingen die in armoede leven al met zich meebrengt. Niemand loopt te koop met het etiket ‘armoede’. Niemand verdient het om gereduceerd te worden tot het probleem waartegen hij vecht. Algemeen coördinator Heidi Degerickx en ervaringsdeskundige Cindy Van Geldorp pleitten voor een globale aanpak van kinderamoede op verschillende levensdomeinen tijdens de voorstelling bij onze vereniging De Lage Drempel in Mechelen.

100.000 Vlaamse gezinnen wonen armen en arm en autoloos op het platteland

Onze vereniging t'Hope uit Roeselare won onlangs de Federale Prijs Armoedebestrijding 2023 met het project VINGER AAN DE POLS over de toegankelijkheid van gezondheidszorg en vervoersarmoede in de regio. Veel kapitaalkrachtige Vlamingen kiezen er bewust voor om autoloos door het leven te gaan. Maar voor de 100.000 huishoudens die krap bij kas zitten en autoloos op het platteland wonen is het minder evident. Anouk en Goedele van de vereniging getuigen over hun beperkte mobiliteit zonder auto en goed openbaar vervoer. Volgens Eva Van Eenoo, mobiliteitsdeskundige van de VUB, blijkt vooral het gezinsinkomen een belangrijke factor die bepaalt of mensen een auto hebben. Hoe armer een gezin, hoe kleiner de kans op een eigen auto. De studie roept vragen op bij het plan van De Lijn om vanaf januari meer dan 3.000 bushaltes in Vlaanderen te schrappen.

“Ook ik heb jarenlang met de schaamte van het arm-zijn rondgelopen. Maar nu mag iedereen mijn verhaal kennen.”

Johnny en zijn gezin uit onze vereniging Welzijnsschakel Ommekeer vzw in Erpe-Mere getuigen op 28/11/2023 in Het Laatste Nieuws over leven met schulden waardoor ze in armoede terechtgekomen zijn. Ze zien stilaan licht aan het einde van de tunnel. Daarom wil hij ook graag zijn verhaal doen. Het interview past in het kader van de solidariteitsactie Pakje van je Hart van JOE.

t'Hope wint Federale Prijs Armoedebestrijding 2023

Het project VINGER AAN DE POLS van de vereniging 't Hope in Roeselare wint de Federale Prijs Armoedebestrijding 2023 van de POD Maatschappelijke Integratie. Het project is ontstaan vanuit een bevraging van mensen met armoede-ervaringen naar hun algemeen welbevinden. Uit de gesprekken hebben ze een collectieve nood aan een meer toegankelijke gezondheidszorg in de ruime regio Roeselare gedetecteerd. Vervoersarmoede is daarbij een heel belangrijk aspect. Het project heeft op 21/11/2023 een cheque van 10.000 euro ontvangen van federaal minister voor armoedebestrijding Karine Lalieux.

Gezondheidszorg voor mensen met verhoogde tegemoetkoming onder druk

Er komen alarmerende berichten binnen dat meer en meer tandartsen patiënten met verhoogde tegemoetkoming weigeren. Ze zouden er volgens hen te weinig aan verdienen omdat ze geen ereloonsupplementen zouden mogen aanrekenen. Het Netwerk tegen Armoede is net als Vlaams Patiëntenplatform vzw bezorgd dat patiënten de toegang tot zorg geweigerd wordt. Dat kan niet door de beugel. De ziekenfondsen pleiten om de toekenning van de verhoogde tegemoetkoming nét verder uit te breiden in plaats van in te perken. Zo zijn er nog grote groepen, onder wie de jongeren, die wel recht hebben op het statuut, maar het niet aanvragen. We nemen mee de handschoen op om de betaalbaarheid van de gezondheidszorg te blijven garanderen.

Participatie van mensen in armoede zit in ons DNA

Algemeen coördinator Heidi Degerickx en ervaringsdeskundige Cindy Van Geldorp namen op 16/11/2023 deel aan het gesprek 'Gezien, gehoord, vertegenwoordigd?' op de Trefdag 'Alles Politiek' van Socius voor de socioculturele sector. Ze gaven ook een interview in het magazine dat voor die gelegenheid is verschenen.

Maxim en Ann op Europese vergadering van ervaringsdeskundigen in Madrid

België is voorzitter van de Europese Unie in de eerste helft van 2024. BAPN, het Belgisch Netwerk Armoedebestrijding, speelde een actieve rol in het vormgeven van het sociaal programma van het Belgisch Voorzitterschap. BAPN ging naar de European Meeting of People Experiencing Poverty (PEP) in Madrid op 14 en 15/11/2023 om aanbevelingen te geven en te verzamelen. Ervaringsdeskundigen Maxim en Ann namen er beiden het woord voor België. "Participatie is belangrijk! Het zorgt ervoor dat de maatregelen worden versterkt en effectief kunnen helpen."

Nieuwe voorrang in de kinderopvang is een achteruitgang

Een 70-tal organisaties en personen slaat alarm over het voorstel tot wijziging van de voorrangsregeling in de kinderopvang, dat in de Vlaamse begroting 2024 sloop. Het nieuwe decreet wil bij het verdelen van de schaarse Vlaamse plaatsjes absolute voorrang voorzien voor ouders die minstens viervijfde werken of een vier vijfde opleiding volgen. Gezinnen zullen de optelsom moeten maken. Wanneer de ene partner voltijds werkt en de andere halftijds komen ze niet aan de vereiste vier vijfde. Ook alleenstaanden die de lat niet halen, vallen uit de boot. Een duurzame kinderopvang biedt vooral vrouwen de kans op een vaste job en financiële autonomie. Deze maatregelen zouden een directe impact hebben op de 41% van de beroepsactieve vrouwen die volgens Statbel deeltijds werken. Vaak doen ze dat om onbetaalde zorgtaken thuis op te nemen.

Campagne Wees Warmhartig groot succes

Tijdens de energiecrisis van 2022 zagen we de energieprijzen de pan uitswingen. De federale overheid nam steunmaatregelen om de hoge energieprijzen te verzachten, zoals het basispakket energie. Dit pakket was echter voor iedereen hetzelfde. Alle Belgische huishoudens, uitgezonderd wie recht heeft op het sociaal tarief, kregen dezelfde financiële steun. Zo kwam er veel geld terecht bij mensen die dit misschien niet nodig hebben, en niet daar waar de nood het hoogst is. Daarom heeft Ecopower de solidariteitscampagne 'Wees Warmhartig' in samenwerking met het Netwerk tegen Armoede opgestart. Ecopower riep op om de energiepremie te schenken aan het Netwerk tegen Armoede en de verenigingen, aan de mensen die deze steun het meest nodig hebben. De oproep leverde in totaal 80.000 euro op waarmee we de strijd tegen energiearmoede opdrijven. Een welgemeende dankjewel aan alle gulle schenkers!

50 miljoen wordt toegekend aan dienstenchequebedrijven zonder overleg met vakbonden

Vakbond ACV en middenveldorganisaties LEVL, Furia, Femma, Netwerk tegen Armoede, Vluchtelingenwerk Vlaanderen en Ella vzw zijn zeer teleurgesteld dat de 50 miljoen euro, voorzien in de Septemberverklaring, als blanco cheque is toegekend aan de dienstenchequebedrijven.

Boekencheck wil aandacht voor gelijke kansen op school

Aan het einde van het eerste trimester is de welverdiende herfstvakantie in zicht. Jammer genoeg is opnieuw niet iedereen op dezelfde manier aan de start gekomen in het nieuwe schooljaar. Armoede op school wordt soms pijnlijk zichtbaar. Lege boekentassen tonen dat er leerlingen zijn zonder het nodige schoolmateriaal. Hierin maakt de Boekencheck het verschil. 82 scholen telden in de week van 11 tot 15 september hoeveel leerlingen er zonder boeken in de klas zitten. Een derde geeft aan dat er leerlingen zijn zonder boeken. Door de Boekencheck gaan ze aan de slag voor gelijke kansen op school.

Mensen zonder papieren verdienen goede woon- en werkomstandigheden

Tussen 5.000 en 12.000 mensen zonder papieren leven in Antwerpen. Bij onze Antwerpse vereniging BZN Kansenhuis Filet Divers komen er ook vaak mensen zonder papieren over de vloer. Van de 600 dossiers die zij in 2022 behandelden, waren er 190 voor iemand zonder wettig verblijf. Coördinator Yves Bocklandt aan het woord op de website van VRT NWS.

Kinderarmoede en deprivatie bij kinderen in België

Het Netwerk tegen Armoede was op 18 oktober 2023 uitgenodigd op de voorstelling van het onderzoek rond kinderarmoede en deprivatie bij kinderen in België, georganiseerd door de Koning Boudewijnstichting. We kregen bevestiging van de signalen die we uit onze verenigingen opvangen. Zo zien we al lang dat alleenstaande ouders, en dan specifiek moeders, een groter risico hebben op materiële deprivatie. Dit genderperspectief van verhoogde kwetsbaarheid van alleenstaande moeders is nu gestaafd in wetenschappelijk onderzoek.

5 aanbevelingen voor meer inclusief werk! Teken de petitie!

Mensen in armoede stoten op veel drempels en omwegen op weg naar duurzaam werk. Toch hoeft dat geen uitzichtloze 'werkomlegging' te zijn. We nemen samen barrières weg. Steun onze eisen voor trajectbegeleiding op maat, eerlijke arbeidsvoorwaarden, menswaardige jobs en inkomens boven de armoedegrens. Teken de petitie met onze 5 aanbevelingen voor inclusief werk!