De armoedenetwerken roepen de federale en regionale regeringen op om dringend een taskforce “wonen-energie” op te richten

De afgelopen maanden en weken hebben de verschillende regeringen in ons land verschillende maatregelen genomen om de impact van de energiecrisis op kwetsbare gezinnen, de middenklasse en zelfstandigen te verminderen. De armoedenetwerken verwelkomen deze inspanningen, maar vrezen dat deze onvoldoende zullen zijn om een sociaal bloedbad te vermijden. Reeds voor de covid-crisis leefden maar liefst één op vijf mensen in België in energiearmoede. De huidige energiecrisis, die bovenop een algemene stijging van de levensduurte en de nasleep van de covid-crisis en de overstromingen van 2021 komt, heeft als gevolg dat de energiefactuur niet enkel onbetaalbaar wordt voor mensen in armoede, maar ook voor de lagere middenklasse.

Koppel tijdelijke plafonnering huur aan energieprestatie woning

Zowel de energie- als de huurprijzen gingen de voorbije maanden door het dak en aan die ongeziene prijsstijgingen lijkt maar geen einde te komen. Dat is een financiële wurggreep voor duizenden gezinnen. Aan de vooravond van de Septemberverklaring van de Vlaamse Regering doet het Vlaams Netwerk tegen Armoede een concreet voorstel om de prijsspiraal voor huur en energie te doorbreken. “Plafonneer tijdelijk de huurprijzen en laat de indexering nadien afhangen van de energieprestatie van de woning. Koppel hogere steun voor verhuurders aan meer woningkwaliteit en een gereguleerde huurprijs. Zo maak je huurwoningen betaalbaar, verlaag je de energiefactuur van kwetsbare gezinnen en boek je enorm veel klimaatwinst”, benadrukt algemeen coördinator Heidi Degerickx van het Vlaams Netwerk tegen Armoede. Dit opiniestuk werd gepubliceerd in De Wereld Morgen en Het Nieuwsblad.

De gevolgen van de energiecrisis gaan verder dan een koud huis

De energiecrisis heeft een groot effect op het financiële budget van een persoon, maar de gevolgen gaan nog verder dan de portemonnee. Door de hoge rekeningen worden mensen gedwongen ook te besparen op andere levensdomeinen, zoals vrijetijd en kledij. Daarnaast heeft de financiële stress een weerslag op het mentale welzijn. Experts waarschuwen voor een stijging van psychologisch leed. De Morgen en Het Nieuwsblad spraken met algemeen coördinator Heidi Degerickx en evaringsdeskundige Cindy Van Geldorp van het Netwerk tegen Armoede.

Iedereen een laptop op school, en toch blijft boekenfactuur even hoog: in elke klas zit leerling die schoolboeken niet kan betalen

De resultaten van de #Boekencheck 2022 zijn binnen en tonen alarmerende cijfers: 5,12% van de gescreende leerlingen zit momenteel zonder boeken in de klas (los van leveringsproblemen). Dit is maar liefst 2,17% meer dan vorig jaar. Laat dit een signaal zijn naar de overheid dat er nog werk is aan gelijke onderwijskansen.

Trotseren we de komende winter eensgezind, of niet?

Een unaniem advies van de sociale partners over de verdeling van de welvaartsenveloppe blijft uit. De koopkrachtcrisis moet een sociaal rechtvaardig antwoord krijgen. Wij verwachten van de regeringen geen uitdieping van de crisis maar extra koopkrachtmaatregelen, en van de werkgevers een verantwoordelijke houding.

Armoedebarometer 2022. Het beleid moet vooral focussen op mensen in armoede.

De Armoedebarometer 2022 die handelt over het jaar 2021 toont twee gezichten: aan de ene kant dalende of stabiele armoedecijfers; aan de andere kant een exponentiële groei van hulpvragen bij de Voedselbanken, de OCMW ’s. Terwijl de economie aan het bloeien was, verdiepte de armoede zich. Het tweede, armoedig gezicht is een voorbode van 2022 waar de hollende kosten armen dieper in de armoedeval duwen, lage inkomens in armoede worden geduwd. Een armoedebestrijdingsbeleid dringt zich meer dan ooit op.

Fietsersbond en Netwerk tegen Armoede fietsen in tandem tegen vervoersarmoede

De Fietsersbond en het Netwerk tegen Armoede gaven op 15 september 2022 de aftrap van de solidaire fietscampagne Bike for Life bij de start van de Week van de Mobiliteit. Maar liefst 392.000 Vlaamse gezinnen hebben geen fiets in huis. 8% van de Vlamingen heeft geen toegang tot een vervoermiddel. Tijdens Bike for Life sponsoren werkgevers de fietsritten van hun personeel van 3 tot en met 31 oktober. De opbrengst gaat naar het project ‘Een fiets voor iedereen’ waarmee de Fietsersbond en het Netwerk tegen Armoede mensen in vervoersarmoede op weg helpen met een fiets.

In gesprek met kabinet & administratie cultuur over de optimalisatie van het bovenlokaal cultuurdecreet

Op 14 september 2022 ging het Vlaams Netwerk tegen Armoede (NtA), op vraag naar advies vanuit het kabinet, samen met twee verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen (Vierdewereldgroep Mensen voor Mensen Aalst en ’T Kringske) in gesprek met het kabinet Jambon, De Federatie Sociaal-Cultureel Werk en Amateurkunsten en de Vlaamse Vereniging voor Steden en Gemeenten

Zonder uitbreiding sociaal tarief voor energie zouden veel gezinnen in schuldenspiraal zitten

Volgens een berekening van VRT NWS op basis van cijfers van de VREG is het verschil tussen wel of geen #sociaaltarief voor energie opgelopen tot 7.500 euro per jaar voor een gemiddeld Vlaams gezin. Beleidsmedewerker Peter Heirman was op 6/9/2022 te horen in De Ochtend op Radio 1: "De uitbreiding van het sociaal tarief is een zeer belangrijke maatregel. Als we die niet zouden hebben, zouden zeer veel gezinnen in een schuldenspiraal zitten."

Aanbevelingen energie- en wooncrisis

Het is goed dat de verschillende bevoegdheidsniveaus overleg plegen om tot oplossingen te komen. Alleen samen zullen we uit deze crisis geraken. De verlengde uitbreiding van het sociaal tarief tot en met 31/3 is zonder meer een goede zaak, al blijven wij pleiten voor een structurele uitbreiding en in plaats van telkens een tijdelijke verlenging. Dat is echter onvoldoende om de crisis te bezweren.

Klaar voor de start op 1/9! Of toch niet helemaal?

Het einde van de vakantie nadert. Op veel plaatsen staan de boekentassen al klaar, geheel volgens de trends voor het nieuwe schooljaar: een fluffy pennenzak, een herbruikbare drinkbus en netjes gekafte boeken (liefst een neutrale kleur met een streepje goud).
Laten we aan de vooravond van het schooljaar 2022-2023 eens stilstaan bij al die leerlingen van wie de boeken nog niet gekaft zijn. Niet omdat ze goud geen mooie kleur vinden of omdat ze hun boeken niet willen kaften, maar simpelweg omdat ze geen boeken hebben. Voor het Netwerk tegen Armoede moeten alle kinderen en jongeren gelijk aan de start kunnen komen.
Knack publiceerde ons standpunt op de website aan de vooravond van de start van het schooljaar op 31/8.

Meer gezinnen maken zich zorgen nu 1 september dichterbij komt

Meer gezinnen maken zich zorgen nu 1 september dichterbij komt. Er is een toenemende trend bij middelbare scholen om de boekenverkoop uit handen te geven. Drie op de vier leerlingen krijgen hun schoolboeken vandaag al rechtstreeks via een commerciële boekenleverancier. Die bedrijven hebben commerciële belangen en hebben geen enkele band met de ouders. Het Netwerk tegen Armoede waarschuwde voor oplopende schoolfacturen in Het Nieuwsblad op 26/8/2022.

Stem op onze advertentie voor De Standaard Publieksprijs 2022!

We zijn geselecteerd voor De Standaard Solidariteitsprijs 2022 door de vakjury. Vanaf nu kan jij ook je stem uitbrengen op onze advertentie voor de Publieksprijs! Stem t.e.m. 4/9 op de website van De Standaard Solidariteitsprijs.
De advertentie bevat het campagnebeeld rond het centrale thema van 17 oktober, de Werelddag van Verzet tegen Armoede. In 2022 klagen we de schending van het recht op wonen aan. Dat 180.000 gezinnen op de wachtlijst voor een sociale woning staan, is een duidelijk signaal dat het Vlaamse woonbeleid faalt. We willen garanties voor het recht op wonen met een eisen­bundel voor betaalbaar en kwaliteitsvol wonen voor iedereen.

Vlaams woonbeleid moet dringend roer omgooien om wachtlijsten in te korten

Het Vlaamse woonbeleid faalt en moet dringend omgegooid worden. Dat is de enig mogelijke conclusie na nieuwe recordcijfers over de wachtlijsten voor sociale woningen. Met 182.000 gezinnen is die nu een stuk langer dan dat er mensen effectief sociaal wonen. Minister Diependaele troost zich met de gedachte dat de stijging aan het dalen is. Voor het Vlaams Netwerk tegen Armoede moet de ambitie veel hoger liggen. Het is dringend nodig en ook mogelijk om een beleid te voeren dat de sociale én private huurmarkt toegankelijk maakt en de wachtlijsten korter maakt in plaats van langer. “We moeten de sociale huurmarkt groter maken en de private huurmarkt socialer”, pleit algemeen coördinator Heidi Degerickx.

Netwerk tegen Armoede in gesprek met kabinet Vlaams minister van Werk Jo Brouns

Op 6/7/2022 ging het Netwerk tegen Armoede in gesprek met het kabinet van Vlaams minister van Werk en Sociale Economie Jo Brouns, samen met de verenigingen De Moazoart en De RuimteVaart. We brachten er onze belangrijkste bedenkingen bij de aspecten over het thema Werk van het Vlaams Actieplan Armoedebestrijding en gingen in gesprek over de fiches die voor ons prioritair zijn.

Leerachterstand inhalen moet tijdens lessen gebeuren, niet in zomerscholen

Tijd voor twee lange maanden vakantie! Of toch niet? Zomerscholen zijn een blijver volgens minister Weyts. Nieuw dit jaar is dat ook kleuters vanaf 5 jaar welkom zijn. Het Netwerk tegen Armoede hoopt dat de jongeren niet vergeten worden want leerlingen uit het secundair onderwijs worden moeilijker bereikt. Een samenwerking met bestaande initiatieven die voor een brede groep bereikbaar zijn (bv speelpleinwerking), kan hiervoor een oplossing bieden. Deze samenwerking zou ook het recht op vrije tijd kunnen onderstrepen. De organisatie van een zomerschool moet daarnaast een realistische kijk hebben op het inhalen van een leerachterstand. Het vermijden of verbeteren van een leerachterstand moet tijdens de lessen gebeuren. Zeker gezien het feit dat een grote groep leerlingen niet bereikt wordt, kan het niet de bedoeling zijn om zomerscholen te gaan beschouwen als een structurele remediëring.

In gesprek met kabinet Jambon over Participatiedecreet

Op 29/06/2022 ging het Vlaams Netwerk tegen Armoede samen met vier verenigingen in gesprek met 5 kabinetsmedewerkers over de heroriëntering van het Participatiedecreet. We gaven advies over twee fiches over vrijetijdsparticipatie die opgenomen zijn in het Vlaams Actieplan Armoedebestrijding (VAPA) van 2020-2024. Het gesprek kaderde in de evaluatie en bijsturing van het VAPA vanuit de kennis en ervaring van mensen in armoede.

Investeringen in private huurmarkt mogen bouw sociale woningen niet vertragen

Het plan van minister Diependaele om 600 miljoen euro versneld in sociale huisvesting te investeren via de private sector is belangrijk als noodmaatregel. Anders dreigde dit budget verloren te gaan en terug te keren naar de algemene middelen. Het bedrag zal geïnvesteerd worden in woningen die verhuurd worden via sociale verhuurkantoren. “Het Netwerk tegen Armoede is al langer vragende partij voor investeringen in de private huurmarkt, zeker via sociale verhuurkantoren. Maar dat mag niet ten koste gaan van de bijkomende bouw van sociale woningen, die via huisvestingsmaatschappijen verhuurd worden aan een huurprijs op basis van het inkomen”, aldus algemeen coördinator Heidi Degerickx.

Eén tegenslag kan voldoende zijn

Naar aanleiding van de betoging over koopkracht op 20/6/2022 hield ervaringsdeskundige Cindy Van Geldorp een sterke getuigenis in De Tijd in het weekend. Ze getuigde over haar eigen ervaringen: "Als ze weten waar je wieg staat, krijg je een etiket opgeplakt". Maar pleitte ook voor structurele oplossingen om de koopkracht van mensen in armoede te verhogen: "Weinig mensen beseffen dat, maar één tegenslag kan voldoende zijn".

Sociaal akkoord dienstencheques beschermt huishoudhulpen onvoldoende tegen armoede

Ook de sociale partners van de dienstenchequesector zetten met het sociaal akkoord een eerste stap richting de verbetering van het statuut, na maanden kibbelen over de arbeidsvoorwaarden van huishoudhulpen. Die ommekeer was broodnodig en ruimschoots te laat, maar zelfs nu zijn we er nog lang niet. Op het vlak van duurzaam en werkbaar werk blijft het Vlaams Netwerk tegen Armoede op zijn honger zitten bij het ontwerpakkoord. De werkbaarheid van een job als huishoudhulp laat vandaag sterk te wensen over. Sterker nog, steeds meer huishoudhulpen vallen onder de categorie ‘werkende armen’. Dat mag je gerust beschouwen als een alarmsignaal. Heel vaak gaat het over alleenstaande ouders die door de zorg voor hun gezin niet in staat zijn om de job voltijds te doen.

Vlaanderen hinkt achterop op vlak van tewerkstelling mensen met migratieachtergrond

Op 14 en 15 juni 2022 vond de Federale Werkgelegenheidsconferentie plaats. Die boog zich over de bevordering van de werkzaamheidsgraad van mensen met een migratieachtergrond. Gezien de krapte en de ongelijke toegang van mensen met een migratieachtergrond op de arbeidsmarkt, is deze focus broodnodig. De cijfers tonen aan dat we achterop hinken wat betreft de werkzaamheidsgraad van personen geboren buiten de Europese Unie. Om het debat over de ongelijke arbeidsmarktparticipatie te voeden legde het Vlaams Netwerk tegen Armoede samen met enkele Verenigingen Waar Armen het Woord Nemen de knelpunten bloot die bijdragen aan deze participatiekloof.

Op bezoek bij minister Dalle voor Armoedebestrijding

Op 8/6/2022 was het Netwerk tegen Armoede op bezoek bij de kersverse Vlaamse minister voor Armoedebestrijding Benjamin Dalle. Het was een verrijkend en constructief gesprek. Hij toonde veel interesse in het gesprek met de ervaringsdeskundigen. Hij wil de kennis en ervaring van mensen in armoede maximaal meenemen in zijn beleid. Wij gaven hem onze prioriteiten in de strijd tegen armoede mee.

Voedselhulp onder protest

Het cahier 'Bouwen aan een breed sociaal beleid: Voedselhulp onder protest' van Politeia en VVSG is uit!
Het Netwerk tegen Armoede schreef ook een bijdrage: "Nieuwe liefdadigheid en voedseloverschotten: hoe noodhulp terug hip is in de strijd tegen armoede". We pleiten daarin voor meer structurele maatregelen in de strijd tegen armoede, ondanks de welgemeende initiatieven van burgers of overheid.

Netwerk tegen Armoede in gesprek met kabinet Demir over strijd tegen energiearmoede

Het Netwerk tegen Armoede wil strenge energie- en isolatienormen koppelen aan gerichte steun voor eigenaars met een laag inkomen en private verhuurders én een ambitieus renovatieprogramma voor sociale woningen. We gingen daarover in gesprek met het kabinet van minister voor Energie Zuhal Demir op 2/6/2022. Het werd een constructief gesprek met een delegatie vanuit onze verenigingen De RuimteVaart en De Fakkel. We deden dit gesprek in samenwerking met de Expertengroep Energie van Saamo. Het kabinet toonde veel begrip voor onze bekommernissen en gaat aan de slag met een aantal van onze aanbevelingen.

Zorgen voor mama legt vinger op wonde van schuldindustrie

In aflevering 3 van het programma ‘Zorgen voor mama’ op 30/5/2022 kregen kijkers een inkijk in de mistoestanden in de schuldindustrie. De inboedel van een gezin in schulden wordt in beslag genomen om daarna twee jaar te verkommeren in een vochtige loods. Vervolgens wordt deze verkocht om een schuld af te lossen van 3.500 euro. De verkoop brengt een schamele 310 euro op, ver onder de werkelijke waarde. Wat voor zin heeft het om mensen met financiële problemen nog verder in de put te duwen door hun spullen in beslag te nemen en die vervolgens voor een habbekrats te verkopen? Het enige wat je hiermee bereikt is dat mensen met een lege bankrekening ook nog eens achterblijven met een lege woning, en heel veel schaamte.

Knack.be publiceerde onze reactie op 2/6/2022 op de opiniepagina's.

Steeds meer meisjes thuis van school omdat ze hun maandverband niet meer kunnen betalen

Er dreigt een nieuwe groep ‘armen’ te ontstaan onder jonge meisjes. Armoedeorganisaties en scholen zien steeds meer jongvolwassenen die hun menstruatieproducten niet meer kunnen kopen en daardoor geregeld wegblijven van school.

Wat na de pandemie? Signalen en aanbevelingen na 2 jaar corona

Twee jaar coronacrisis weegt zwaar op de samenleving, op elke mens. Voor mensen die al in armoede leefden of kwetsbaar waren, heeft de crisis er extra zwaar op ingehakt. Van begin 2020 verzamelde het Netwerk tegen Armoede signalen en getuigenissen over de impact op het leven van mensen in armoede. Na twee jaar is de crisis helaas nog niet helemaal bezworen. Intussen komen daar de energiecrisis en de oorlog in Oekraïne bovenop en worden de gevolgen op middellange en langere termijn duidelijk. De structurele problemen die de coronacrisis op scherp stelde verdienen ook structurele oplossingen en maatregelen. De signalenbundel beschrijft de situatie na twee jaar coronacrisis en bevat signalen en ervaringen van mensen in armoede uit de verenigingen, maar ook aanbevelingen rond zeven thema’s: inkomen, sociaal isolement en vrije tijd, communicatie en toegankelijkheid van diensten, zorg en gezondheid, onderwijs, wonen en lokaal sociaal beleid.

4 op 10 gezinnen heeft het moeilijker, vooral eenoudergezinnen

Naar aanleiding van de Dag van het Gezin op 15 mei hield de Gezinsbond een enquête bij haar leden naar de impact van de stijgende (energie)prijzen op de gezinsportemonnee. Daaruit blijkt dat bijna 4 op 10 gezinnen niet rondkomt. Bij eenoudergezinnen is dat zelfs 7 op 10. Het Netwerk tegen Armoede trekt mee aan de alarmbel.

Ontmoetingsdag in de ZOO op 12/5/2022

Op 12/5/2022 verzamelde het Netwerk tegen Armoede met een 30-tal verenigingen uit Vlaanderen en Brussel in de ZOO van Antwerpen voor een Ontmoetingsdag. Het bracht een 280 mensen op de been. Deze leuke uitstap was een ideale gelegenheid om elkaar terug te zien en beter te leren kennen. Een ontspannende dag met een bezoek aan de dieren, maar we koppelden er ook een inhoudelijk luik aan rond het centrale thema wonen van de campagne voor 17/10. Een heel geslaagde dag, dankzij het mooie weer en ook de sociale tarieven van Iedereen Verdient Vakantie in het kader van vakantieparticipatie.

Dossier Dienstencheques: voordelig en efficiënt - Ook voor de huishoudhulp?

Het systeem van de dienstencheques trad begin 2004 in voege om de combinatie werk en gezin te ondersteunen, zwartwerk tegen te gaan en jobs te creëren voor kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt. Vlaanderen investeert sindsdien fors in dit systeem. Volgens een evaluatie door het Departement Werk en Sociale economie in 2021 slaagt het stelsel grotendeels in het bereiken van de doelstellingen. Evaluaties van het systeem beperken zich echter voornamelijk tot onderzoek naar tevredenheid van klanten en kosten-batenanalyses voor de overheid. Het Vlaams Netwerk tegen Armoede vraagt meer aandacht voor het perspectief van de werknemer in dit verhaal. Het stelde samen met mensen in armoede een dossier op met ervaringen en aanbevelingen. Daarmee hopen we de kwaliteit en werkbaarheid van het dienstenchequesysteem ook voor de werknemers zelf te verhogen.